Op 15 februari speelden onze Zuíderburen helemaal in óns Noorden: het in Brussel gevestigde Ensemble Oxalys was te gast in de Abdijkerk van het Groningse Aduard met kwintetten voor blazers & piano van respectievelijk Pleyel, Mozart en van Beethoven.
De 3 werken, die ten gehore worden gebracht zijn in zekere zin uniek.De combinatie van het klavier met 4 blazers vraagt van de componisten groot vakmanschap. Zowel Mozart als Beethoven schreven slechts één werk in deze samenstelling.
Het jaar 1784 was voor de 28-jarige Mozart in zekere zin het jaar van de "blazers".
Er werd voor hem een benefietconcert georganiseerd, waarbij zowel de beroemde "Grand Partita" als het speciaal voor deze gelegenheid geschreven pianokwintet KV 452 werden uitgevoerd. De blaasinstrumenten contrasteren in steeds nieuwe varianten met het klavier, een reeks korte motieven aan elkaar geregen, waardoor een fundamentele en hechte eenheid wordt bereikt.
Zo werd het allereerste werk, dat ooit voor deze samenstelling werd geschreven, dank zij Mozarts genialiteit een meesterwerk.
Zijn bewondering voor Joseph Haydn (1732-1809) is bekend. Juist in het jaar 1784 gaf hij daar uiting aan. Curieus is daarom de volgende passage uit een brief: "Dann sind Quartette von einem gewissen Pleyel vorhanden, dieser ist ein Schüler von Joseph Haydn….Er ist die Mühe wert…… Sie sind sehr gut geschrieben und sehr angenehm. Sie werden auch gleich einen Meister herauskennen. Pleyel ist im Stande, uns Haydn zu remplaceren "(!) Ignaz Pleyel (1757-1831) was componist, pianobouwer en muziekuitgever, leerling van Haydn en uitgever van diens 68 strijkkwartetten. Hij schreef evenals zijn leermeester een groot en veelzijdig oeuvre. Nog steeds is een Pleyel-instrument een begrip; het bedrijf bestaat nog steeds. Er werd in Parijs een eigen concertzaal gebouwd, de "Salle Pleyel".
Beethoven‘s kwintet Op. 16 ontstond in 1796. De 26-jarige componist stond aan het begin van zijn loopbaan. De invloed van Haydn en Mozart is nog duidelijk aanwezig. Het is zeer waarschijnlijk dat hij zich bij het schrijven van dit kwintet heeft laten inspireren door het kwintet van Mozart. Ook citeert hij Mozart door een thema uit "Don Giovanni" erin te verwerken. Nog in hetzelfde jaar 1796 bewerkte hij het kwintet tot een pianokwartet met drie strijkinstrumenten.
Het Ensemble Oxalys bestaat uit: Jean-Claude Vanden Eynde (piano), Arie van der Beek (hobo), Nathalie Lefèvre (klarinet), Geert Philips (fagot), Simon Haspeslagh (hoorn).
zie ook hier voor meer info over Ensemble Oxalys
Opnametechniek: Jaap Zijp
Productie: Rolf Buijs
