Oorgetuige #1: Voorspel, het ‘Russische ei’ van Sergej Djagilev. ‘Alles ter nagedachtenis aan jou…’, onze serie over Russische muziek van de twintigste eeuw. Vanaf 1906 schotelde impresario Sergej Djágilev aan Parijs zijn ‘historische’ concertenreeks voor, de Saisons Russes, die in 1909 zouden uitmonden in de beroemde Ballets Russes. Vandaag op het menu werken van Aleksandr Borodin, Modest Moesorgski, Nikolaj Rimski-Korsakov en Igor Stravinski.
‘Alles ter nagedachtenis aan jou’. Deze dichtregel van Aleksandr Poesjkin uit 1825 gaf dichteres Anna Achmátova als motto mee aan haar Noordelijke Elegieën, een gedichtencyclus die ze schreef in een van de zwartste perioden van haar land en haar leven, tussen 1940 en 1955. We zitten daarmee ineens in het hart van Rusland in de twintigste eeuw, in de Sovjet-Unie tijdens de Grote Vaderlandse Oorlog; en met deze twee grote Russische dichters proberen we ook de ziel van Rusland te naderen.
Deel 1. Voorspel, het ‘Russische ei’ van Sergej Djagilev.
De Ballets Russes, die dit jaar hun eeuwfeest vieren, brachten met ‘Russische Gesamtkunstwerke’ het modernisme in de kunsten in een stroomversnelling. Wij brengen u vanavond wat gerechten van het menu van Djágilev, met werken die ook tegenwoordig nog voor velen de ‘appetizer’ zijn om kennis te maken met de Russische klassieke muziek.
Aleksandr Porfirjevitsj Borodin (1833-1887).
1. Uit de opera Prins Igor (1888), 2e akte, Koor van de Polovetser meisjes, ‘Zonder water, in de middagzon’ en Dans van de Polovetser meisjes
Koor en orkest van het Bolsjoj Theater Moskou o.l.v. Mark Ermler met Margarita Miglau, sopraan, als Polovetser maagd.
Melodija, MEL CD 10 00413
Modest Petrovitsj Moesorgski (1839-1881).
2. Uit de opera Chovansjtsjina (1872-1880), 4e akte, 3e tafereel, Dans van de Perzische Slavinnen, in de orkestratie van Nikolaj Rimski-Korsakov.
Sofia National Opera Orchestra o.l.v. Atanas Margaritov.
Capriccio 10 789-91
Nikolaj Andrejevitsj Rimski-Korsakov (1844-1908).
3. Symfonische Suite Sheherazade (1888), opus 35.
Moskous Radio Symfonie Orkest o.l.v. Vladimir Fedosejev.
EC 3613-2
Igor Fjodorovitsj Stravinski (1882-1971).
4. Suite uit het ballet De Vuurvogel (1910) in de versie van 1919.
Israëlisch Filharmonisch Orkest o.l.v. Leonard Bernstein.
Deutsche Grammophon 445 538-2