Muziek uit India – opnamen van de violiste N. Rajam en van het Madras String Quartet
In deze aflevering van Wereldmineralen aandacht voor de Indiase ragavioliste N. Rajam en voor een strijkkwartet uit India, het Madras String Quartet.
De beroemde Indiase violiste N. Rajam werd vorige maand, maart 2018, 80 jaar. Zij maakt deel uit van een familie van bekende violisten, waaronder haar broer T.N. Krishnan, haar dochter Sangeeta Shankar en haar nicht Kala Ramnath.
Een nog jeugdige N. Rajam
N. Rajam kreeg de Zuid-Indiase ragatraditie met de paplepel ingegoten, maar switchte al op jonge leeftijd naar de speelstijl van de Hindoestaanse, Noord-Indiase ragatraditie.
Bij het spelen van raga’s op de viool zijn speelhouding, stemming en speeltechniek anders dan in het Westen. Men zit op de grond en in het vioolspel gaan de versieringen van de melodie veelal gepaard met ‘glijdende tonen’, waarbij subtiele fraseringen en overgangen in de kleinste toonafstanden, microtonen, van cruciaal belang zijn.
N. Rajam zorgde in de Indiase ragascene op het vlak van klank en speelstijl voor een revolutionaire vernieuwing van het vioolspel. Zij werd de pionier van de gayaki ang, ofwel de vocale stijl, een speelstijl die de menselijke zangstem imiteert. Deze manier van spelen leverde haar de bijnaam op van ‘de zingende viool’.
N. Rajam’s spel is zeer verfijnd en maakt een ietwat ingetogen, introverte indruk. Zij vertolkt de raga Bageshree Kanhra.
Het Madras String Quartet, dat in 2018 vijfentwintig jaar bestaat, speelt hoofdzakelijk composities uit de Zuid-Indiase ragatraditie, gearrangeerd voor strijkkwartet. En dat is bijzonder, want in Indiase ragamuziek wordt de melodie niet geharmoniseerd, maar het Madras String Quartet voegt dus wel samenklanken toe. De leider van het gezelschap – violist V.S. Narasimhan, die ook tekent voor de arrangementen – speelt de composities in Zuid-Indiase ragastijl met daarbij behorende kenmerkende versieringen, terwijl zijn drie mannelijke metgezellen de melodie harmonisch bijkleuren, zoals dat in de westerse muziek ook gebeurt. Kortom, het gaat hier om een avontuurlijke combinatie van Indiaas en Westers.
Tijdens de introductie:
N. Rajam – Raga Patmanjari (gedeelte van de alap)
componist: traditional
Album: Sound of the Strings
Label en Jaar: Music Today, 1997
Madras String Quartet – Krishna / Yamuna Kalyani / Misra Chapu
Componist: V.S. Narasimhan, Vyasatirtha
Album: Portrait of Raga
Label en Jaar: String Temple Records, 2010
Vervolgens:
N. Rajam – Raga Begeshri Kanhra
componist: traditional
Album: Maestro’s Choice – N. Rajam / Violin
Label en Jaar: Music Today, 1991
Madras String Quartet – Mokshamu / Saramathi / Adi
Componist: Thyagaraya, V.S. Narasinham
Album: Portrait of Raga
Label en Jaar: String Temple Records, 2010
Madras String Quartet – Mohanalahari / Bilahari / Adi
Componist: V.S. Narasimhan
Album: Portrait of Raga
Label en Jaar: String Temple Records, 2010
Madras String Quartet – Krishna / Yamuna Kalyani / Misra Chapu
Componist: V.S. Narasimhan, Vyasatirtha
Album: Portrait of Raga
Label en Jaar: String Temple Records, 2010
Madras String Quartet – Esane / Chakravakam / Rupakam
Componist: Papanasam Sivan, V.S. Narasimhan
Album: Portrait of Raga
Label en Jaar: String Temple Records, 2010
