In deze Nordic Sounds een carrière-overzicht van de bijzondere en markante groep Väsen uit Zweden.
In 1983 ontmoet Olav Johansson in Upsala, Zweden collega muzikant Mikael Marin. De laatste speelt viool, de eerste de nyckelharpa, een traditioneel Zweeds instrument. De tonen worden verkregen door toetsen in te drukken die de snaren, gestreken door een strijkstok, verkorten. Daarnaast kent het instrument sympathiesnaren, snaren die meetrillen op de hoogte van de aangestreken toon. Je zou de nyckelharpa een draailier zonder wiel kunnen noemen.
Johansson en Marin blijken een gezamenlijke interesse en humor te hebben en ook nog -zonder zich dat te realiseren- les te hebben gehad van twee broers, Ivar en Olov Tallroth. Ze besluiten een duo te vormen. Dat wordt in 1989 een trio als ze tijdens een voorstelling in Noorwegen gitarist Roger Tallroth ontmoeten. Niet veel later verschijnt de eerste cd van het trio -officieel onder de naam van Olov Johansson- getiteld Väsen. Dat betekent zoveel als geest, geluid, bezieling.
Het bijzondere geluid van de groep slaat onmiddellijk aan en ook buiten Zweden oogsten ze succes. Na een handvol albums sluit percussionist André Ferrari zich aan en vormen ze enkele jaren een kwartet. Met Ferrari neemt de dynamiek in het spel en in de arrangementen enorm toe. Väsen blijft eigen composities naast bewerkingen van overgeleverde nummers spelen, maar voegt nu geluidscollages en soundscapes toe. Er volgen wederom een handvol albums, waaronder wellicht hun allerbeste schijf Gront, waarop volop met geluid en klanken en percussie geëxperimenteerd wordt. Met Live at the Nordic Roots festival, een opname uit 2000 in Minneapolis, zijn ze al aan hun tweede live cd toe.
De groep kent in de Verenigde staten een enorme fanschare. Als de geplande tournee in 2001 vanwege 9/11 wordt gecanceld en een jaar later alsnog plaatsvindt, heeft Ferrari de groep verlaten en is Väsen wederom een trio. Het geluid wordt geperfectioneerd waarbij met name gitarist en bouzoukispeler Roger Tallroth met zijn enerzijds stuwende en anderzijds verfijnde spel op de snaren een bepalende factor is. Vooral zijn spel in open stemming op de 12-snarige gitaar is uniek in het concept. Er volgen nog tien albums tot in 2019 Covid-19 toeslaat. Het album Rule of 3 blijkt de laatste te zijn als trio. Roger Tallroth besluit na 30 jaar een andere richting op te gaan. Johansson en Marin gaan verder als duo en sleutelen aan een nieuw geluid, dat nu gedomineerd wordt door de nyckelharpa en de viool. Eind 2021 verschijnt het meest recente Väsen album, simpel Duo genoemd.
Väsen – Olav Johansson Väsen – Drone DROCD001
1. Hälsingemarschen (trad) 2:39
Väsen – Vilda Väsen – Drone DROCD004
2. Brudmarsch efter Byss-Calle (Johansson) – Roddare i bärsärk (Marin) 3:54
Väsen – Essance – Auvidis B 6787
3. Idas farväl (Roger Tallroth) 2:06
Väsen – Levande Väsen – Drone DROCD009
4. Långt ner i Småland (Tallroth) 3:07
Väsen – Världens Väsen – Xource Records XOUCD 118
5. Börjar du fatta (Marin) 4:28
Väsen – Gront – Xource Records XOUCD 126
6. Grontmannen (Johansson) 3:22
Väsen – Live at the Nordic Roots festival – Xource Records XOUCD 135
7. Shapons Vindaloo (Ferrari) 7:01
Väsen – Trio – Northside NSD6077
8. Johsefin’s Dopvals (Tallroth) 4:18
Väsen – Keyed up – Northside NSD6080
9. Nipponpolka (Marin) 2:39
Väsen – Linnaeus Väsen – Northside NSD6093
10. Luringens Polska (trad) 1:40
Mike Marshall, Darol Anger &Väsen – Mike Marshall & Darol Anger With Väsen – Adventure Music America AMA 1039
11. Forslund (Tallroth) 3:48
Väsen – Väsen street – Northside NSD6096
12. Mördar Cajsas Polska (Johansson) 2:40
Väsen – Mindset – Northside NSD6097
13. Lilla Kulturbidragsvalsen (Tallroth) 3:24
Väsen – Live På Gamla Bion – Northside NSD6098
14. Magnus (Tallroth) 2:15
Väsen – Brewed – Northside NSD7100
15. Gudda (Tallroth) 3:13
Väsen – Rule of 3 – Northside NSD7102
16. Visselblåsaren (Marin) 2:20
Väsen – Duo – Northside NSD7103
17. Dis (Johansson) 3:09