za 15 okt 2022, 17:00 uur – House of Hard Bop. Onlangs overleed Dick Vennik (fluit, saxen, basklarinet). Hij was gedurende 25 jaar de frontman van het Rein de Graaff/Dick Vennik Kwartet, met bassist Koos Serierse, en drummer Eric Ineke. Geworteld in hardbop, betrad het kwartet in een latere fase ook het modale terrein, met uitstapjes naar het vrije veld.
In 1977 verschijnt het album Modal Soul. Zoals de titel al aangeeft is de muziek gebaseerd op toonreeksen (modi). Deze ontwikkeling in het muziekdenken komt op in de jaren ’60, met muzikanten als Miles Davis, en het John Coltrane Kwartet met pianist McCoy Tyner. Akkoordenschema’s en gestandaardiseerde vormen (bv. AA’BA, 4×8 maten) zijn niet langer de rotsvaste fundamenten voor een compositie. De vormen worden vrijer, en de melodische improvisaties zijn niet meer zo strak gebonden aan akkoordwisselingen op vaste momenten.
De vijf Modal Soul-stukken in dit programma – met duidelijk herkenbare invloeden van Coltrane en Tyner – barsten vaak van de energie!
Met All Blues van de plaat Cloud People (1984) keren we terug naar de vaste vormen. Deze compositie van Miles Davis – van het baanbrekende album Kind of Blue (1959) – krijgt hier, met name in metrisch opzicht, een geheel eigen aanpak.
Het schitterende fluitspel van Dick Vennik komt goed tot zijn recht in zijn korte compositie Lothlorien, voor fluit en piano. Heldere melodielijnen zweven hoog in de lucht boven de begeleiding.
Vennik heeft in zijn lange carrière in een aantal stijlen zijn eigen pad bewandeld. Daarbij nam hij ook hier en daar de afslag naar de vrije improvisatie. Maar in 2005 deed hij een niet mis te verstane uitspraak over free jazz: “Nihilistische, publieksmartelende, in wezen reactionaire kankerherrie.”
House of Hard Bop – een programma van drummer Eric Ineke
