Componisten/uitvoerenden: Alfred Schnittke | Sofia Goebajdoelina
Opnametechniek: Herbert Rutgers
Sofia Goebajdoelina staat niet meteen bekend om haar vrolijke muziek. Maar hier leren we haar toch even anders dan anders kennen.
Het is een cliché: Russische componisten maken vaak sombere muziek. En in clichés zit vaak een flinke dosis waarheid. Ook de twee componisten op dit programma, Sofia Goebajdoelina en Alfred Schnittke, kennen we niet bepaald als zonnestraaltjes. Goebajdoelina maakt expressionistische werkjes van verbrokkelde schoonheid, heel vaak met een christelijke inspiratie. Alfred Schnittke was de grote postmodernist, die alle stijlen door elkaar mengde en in een grote chaos liet eindigen – onze tijd is een zootje, zo luidt de conclusie.
In dit concert horen we ze allebei van een andere kant. Schnittke levert vier korte hymnen af, waarin de bezetting zich steeds verder uitdiept. Met deze religiositeit lijkt hij Goebajdoelina wel! Die laatste is intussen weer anders bezig. Aan het begin horen we haar in vijf etudes voor harp, contrabas en slagwerk. Geen programmatische naam – voor haar hoogst ongebruikelijk – gewoon een technische beschrijving van wat we gaan horen. De combinatie van een prozaïsche titel en een ongewone bezetting doet ons aan Hindemith denken.
Weer heel wat anders zijn Goebajdoelina’s Morgenstern-liederen. Christian Morgenstern is in de Duitssprekende wereld geliefd om zijn nonsensgedichten, die het cliché van de humorloze Duitser al meer dan een eeuw lang logenstraffen. Nu logenstraft Goebajdoelina ook het cliché van de sombere, fatalistische Rus – en natuurlijk het idee dat haar muziek altijd maar geloof, hoop en liefde is.
