Rondom de Brahmskwartetten: in en uit elkaar
13 december 2002, Muziekcentrum 's-Hertogenbosch
Genres: Romantiek | Strijkkwartet
Componist: Johannes Brahms
Opnametechniek: Glenn Mogot
Brahms schreef drie strijkkwartetten, maar ook zijn andere kamermuziek heeft daar zijdelings mee te maken.
Brahms heeft drie stukken toegevoegd aan het eerbiedwaardige genre van het strijkkwartet. Daar deed hij welgeteld drie jaar over: zijn eerste twee kwartetten publiceerde hij samen in 1873, zijn derde volgde in 1876.
Maar schijn bedriegt. In feite was Brahms al jaren en jaren bezig met deze vorm. Alleen had Beethoven dit genre zo geperfectioneerd dat Brahms zich geïntimideerd voelde. Wat had hij er nog aan toe te voegen?
Dus zocht hij naar alternatieven. In het Pianokwintet opus 34 wordt het strijkkwartet aan de piano gekoppeld. Ander genre, maar toch de ruimte om met vier strijkers te experimenteren. In het Hoorntrio opus 40 is het strijkkwartet eerder negatief aanwezig: Brahms zoekt naar een heel andere bezetting om te kijken of hij dáárin misschien kan uitblinken.
Tot slot horen we een laat werk, de Vioolsonate nr. 3. Brahms is nu in zijn late periode en heeft geen last meer van de schaduw van Beethoven. De sonates voor piano en melodie-instrument uit die jaren behoren tot zijn mooiste en ontroerendste werken.
