Genre: Barok
Componisten/uitvoerenden: Antonio Vivaldi | Arcangelo Corelli | Carlos Seixas | Georg Philipp Telemann | Johann Friedrich Fasch
Opnametechniek: Joost Kist
Met de geniale Corelli ging de muziek de achttiende eeuw in. In amper een halfuur komen hij en zijn erfenis aan bod.
Tonale muziek. Onze oren zijn er volkomen aan gewend, maar het is er niet altijd geweest. Eeuwenlang maakten we liever modale muziek, muziek die zich wel aan een toonladder houdt maar die niet zo nadrukkelijk naar een slotcadens toe wil. Van modaal naar tonaal was een proces dat eeuwen in beslag nam, maar eind zeventiende eeuw vielen in Italië de laatste stukjes op hun plaats. De geniale Arcangelo Corelli ontwikkelde nieuwe akkoordovergangen die de muziek meer variatie en stuwkracht gaven; die ervoor zorgen dat tonale muziek zo ‘lekker’ klinkt.
Italië en de rest van Europa waren al gauw om. Oudere stijlen werden massaal afgedankt voor deze onweerstaanbare mode uit Rome. En passant namen ze nog een vernieuwing van Corelli over: het concerto grosso. Een compositie waarin een paar solisten – meestal strijkers – het opnemen tegen een heel orkest. Ook het orkest was in die tijd een noviteit. Alles bij elkaar betekende dit dat de muziek zich rond 1700 radicaal verpopte. De late barok lijkt niet op de vroege barok.
In dit concert horen we één concert van Corelli. Verder horen we twee van zijn achttiende-eeuwse navolgers. In concerten van Georg Philipp Telemann en Johann Friedrich Fasch horen we hoezeer zij aan Corelli schatplichtig zijn. Hetzelfde kunnen we ook zeggen van Vivaldi. Er stond van hem ook een concert op het programma, dat we helaas hebben afgevoerd wegens te veel bijgeluid.
Verder hoort u nog een sonate van Carlos Seixas. Deze Portugees volgt hiermee Scarlatti na, de Italiaan die in Spanje furore maakte met honderden zeer originele klaviersonates. Met Scarlatti en zijn navolgers zijn we al op weg naar de volgende vernieuwing: de klassieke stijl.
