Genre: Romantiek
Componisten/uitvoerenden: Dmitri Sjostakovitsj | Johannes Brahms | Ludwig van Beethoven
Opnametechniek: Ton Hubregtse
Drie ijkpunten in de vioolsonate. Drie verschillende componisten leven zich uit in een beproefd genre.
De vioolsonate had de hele achttiende eeuw al gebloeid, maar Beethoven deed echt wel iets nieuws. Terwijl bij eerdere componisten, bijvoorbeeld Mozart, de viool vooral de piano volgde, maakte hij de vioolpartij geheel zelfstandig. Vioolsonates werden nu net zulke kunstwerkjes als strijkkwartetten. De Frühlingssonate en de Kreuzersonate werden wereldberoemd. De Sonate nr. 8, opus 30/3, is niet zo bekend, maar laat evengoed horen hoe serieus Beethoven dit genre neemt en hoeveel moeite hij erin steekt.
Brahms was onder de indruk van wat Beethoven allemaal aan de vioolsonate had gedaan. Daarom wachtte hij een tijdje tot hij zijn eerste vioolsonate aan het papier toevertrouwde. Zijn drie vioolsonates horen tot de beste en mooiste muziek die hij schreef. Hier horen we de tweede, gecomponeerd in 1886.
Sjostakovitsj schreef gek genoeg maar één sonate. Ook hij schreef dit werk op gevorderde leeftijd, in 1968. Hij schreef het werk voor twee Russische giganten, violist David Oistrach en pianist Svjatoslav Richter. Sjostakovitsj werd in deze jaren gevierd als de grootste levende Sovjetcomponist, en voor repressie als in de Stalintijd hoefde hij niet meer te vrezen. Tot onverdeeld vrolijke muziek leidt dat niet. Melancholie lag nu eenmaal in zijn aard. Wel klinkt de componist op zijn gemak, nu hij rustig mag experimenteren met stijlcitaten, reeksentechnieken en klassieke invloeden, zonder dat zijn stijl eronder lijdt.