Draaiboek Klankbron 105
De stem van Europa
Een klankbron over de muziek van Europa met liederen uit 17 verschillende landen. Het zijn nog niet eens de helft van alle landen die in Europa liggen maar het geeft wel een aardig overzicht over de diverse muziekculturen die in Europa te vinden zijn.
De Klankbron begint met een lied uit Sardinië gezongen door het koor van Bitti met een vierstemmig lied waarin één stem de tekst zing en de drie anderen begeleiden met diverse betekenisloze klinkers.
Dan komt een lied van Oldřich Janota en Mozart K uit Tsjechië. Een lied over de heldere volle maan met een opvallende en prominente harmonium begeleiding. Dat wordt gevolgd door John Barleycorn must die gezongen en op gitaar begeleid door Steve Winwood uit Engeland. Steve Winwood was deel van de band Traffic die met dit lied succes had in 1970 maar het lied gaat op zijn minst terug tot de 15e eeuw zo niet eerder. Dan komt de Fandango de los Reyes van de familie Reyes uit Spanje en Frankrijk. Dan What have Ianina’s eyes seen? van een Albanese mannengroep uit Vlorë met weer een uitzonderlijke vorm van polyfonie. Het wordt gevold door Miroloi een lied van een muziekensemble uit Epirus in Griekenland en als laatste van het eerste deel van deze klankbron Deljoe werd een haidoek, een verzetsstrijder, van de Bulgaarse zangeres Valja Balkanska.
Het tweede deel begint met een harplied van Mary O’Hara in de oorspronkelijke Keltische taal van Ierland. Het wordt gevolgd door een melodie uit het nationale Finse epos de Kalevala gespeeld op de kantele, een citer. Dan komt een fado Onze straat gezongen door Maria Teresa de Noronka uit Lissabon in Portugal. Het wordt gevolgd door een Hongaarse klaagzang, Waarom moest mijn moeder sterven van de groep Kalyi Jag. Dan komt een ongelukkig liefdeslied uit Marseille van de groep Gacha Empega, Vaquí lo polit mes de mai. Het wordt gevolgd door een lied over twee jonge ossen door de Oostenrijkse familiegroep Der Hinterglemmer Dreigesang met alweer een bijzondere vorm van polyfonie. Daarna komt een lied om de regen af te roepen uit Macedonië. Dan een lied dat gezongen werd door vrouwen bij het wassen van kleren in de Nieuwe Hebriden in Schotland. Het wordt gezongen in het Gaelic, de Keltische taal van Schotland. Dit tweede deel sluit af met het onvergetelijke Schoon ver van jou van George de Fretes en zijn Krontjong orkest & Suara Istana als Nederlandse bijdrage.
Als laatste stuk van deze klankbron hoort u na de afkondiging nog een aantal Jüüzli’s, jodel liederen uit Zwitserland opgenomen door antropoloog Hugo Zemp.
01 Chant D’Hommes Tenore 1’07
Coro di Biti
CD Les Voix du Monde
Le Chant du Monde CMX 374 1012, CD 3, tr. 17
rec. Bernard Lortat-Jacob, 1992
Sardinia, Italy
02 Zářivý úplněk 5’56
(Bright full moon)
Oldřich Janota and Mozart K
Oldřich Janota – zpěv, kytara, harmonium
Mirek Kodym – conga, perkuse
Emil Pospíšil – elektrická kytara, sitár
Martin Rychta – bicí
Jan Štolba – saxofon
Miloš Vojtěchovský – harmonium, mandolína, píšťály, vokály, kytara
CD Jako Měsíc CD 2 Třešňový sad
Spojené náhody, 2003, tr 1
recorded live in Pardubice 1982
Czech
03 John Barleycorn Must Die 6’21
Steve Winwood – guitar and voice
https://www.facebook.com/stevewinwood/videos/293114393270776
1-8-2023
England
04 Fandango de los Reyes 6’25
José Reyes, Nicolas Reyes – voice
Canut Reyes – guitar
LP Gitan Poète
Tudor 76003, B6, 1976
Spain – France
05 What have Ianina’s eyes seen? 2’46
(a himarioçe song)
Albanian Men’s Group from Vlorë
CD Les Voix du Monde
Le Chant du Monde CMX 374 1012, CD 3, tr. 25
rec. Bernard Lortat-Jacob, 1983
Earlier published in a longer version (3’39)
on CD Albania. Vocal and Instrumental Polyphony
Le Chant Du Monde – LDX 274897, tr. 1
Albania
06 Miroloi 5’13
Sabbas Siatras – voice
Photis Chalklias – lute
Anastasis Chalkias – clarinet
Polychro Chalkias – violin
Christos Litos – tambourine
LP Greece Musical Atlas
Unesco Collection
EMI Odeon 3C 064-17966, A1, 1974
rec. Jacques Cloarec
Greece
07 Izlel e Delyu haidoutin 4’43
(Delyu became a Haidouk)
Valya Balkanska – voice
Dimiter Petkovski – Bagpipe
LP Valya Balkanska
Balkanton BHA 11889, A1
Bulgaria
08 Seoladh Na Ngamhna 2’37
(driving the calves)
Mary O’Hara – voice, irish harp
LP Songs of Ireland
Tradition Records Everest TLP 1024, A6
Éire
09 Kalevalamelodi 1’03
Hannu Saha – Kantele
LP Prillarhorn och knaverharpa
Caprice CAP 1233, A8a, 1983
Finland
10 A Nossa Ruau 3’30
(Our Street)
José Antonio Sabrosa – comp.
Antonio Callem – Lyrics
Maria Teresa de Noronka – voice
Paul Nery – guitarra
Joaquim do Vale – viola
Joel Pina – viola baixa
CD Portugal Musique Traditionelle du Portugal
Unesco Collection Series Musiques & Musiciens du Monde
Auvidis D 8008, tr. 10, 1972-1988
rec. Hubert de Fraysseix
Portugal
11 Mér te merel muri dej 1’56
Why should my mother die
Kalyi Jag
arranged by Ágnes Künstler
LP Gypsy Folk Songs from Hungary
Hungaroton SLPX 18132, B9, 1987
Hungary
12 Vaquí lo polit mes de mai 2’21
Gacha Empega
CD Polyphonies Marseillaises
L’empreinte digitale ED 13080, tr. 10, 1998
France
13 Zwoa junge Ochsen 2’24
trad. Arrange by Dorfmann
Der Hinterglemmer Dreigesang
Single Saalbacher Heimatklänge
Decca Royalsound TST 76364, B2
Austria
14 Chant Pour La Pluie, Dodole 2’35
CD Les Voix du Monde
Le Chant du Monde CMX 374 1012, CD 3, tr. 15
rec. Bernard Lortat-Jacob, Jacques Bouët, 1990
Macedonia
15 Bheir mi sgrìob do Thobar Mhoire 1’44
Flora Macneil – voice
Bessie MacLennan, Agnes MacDonald, Morag MacLeod, Alison Kinnaird – Chorus
LP Craobh Nan Ubhal. Gaelic Songs from the Western Isles
Tangent TGS 124, A4, 1976
Scotland
16 Schoon ver van jou 3’46
George de Fretes
George de Fretes zijn Krontjong Orkest en zijn Suara Istana
LP Krontjong Nusantara
Decca 6861 050 F 782/7, A6
Netherlands
17 Cinq Jüüzli 6’57
Alois Schmidig, Paul Schmidig, Joseph Maria Schelbert – voices
CD “Jüüzli” Jodel du Muotatal
Le Chant du Monde LDX 274 716, tr.10
rec. Hugo Zemp 2-5-1979
Switzerland