Concerten Tot en Met 46 – Shakespeare Assembly Kit
22 januari 2004, Bethaniënklooster, Amsterdam
Componisten/uitvoerenden: Cynthie van Eijden | Elliott Carter | Jean Sibelius | John Danyel | John Dowland | Robert Johnson
Opnametechniek: Jos van der Linden
Is Shakespeare ook vandaag nog relevant? Dan kan hij dat hier bewijzen.
Van Shakespeare wordt vaak beweerd dat hij tijdloos is, dat zijn waarde compleet losstaat van de late zestiende en vroege zeventiende eeuw waarin hij actief was. De Bard van Stratford was zo goed dat zijn teksten voor elke generatie blijvende waarde hebben.
Nu zijn er wel periodes geweest waarin het minder ging met zijn reputatie – de achttiende en vroege negentiende eeuw bijvoorbeeld – maar in grote lijnen is het waar: Shakespeare is nooit echt weggeweest, en spreekt in deze tijd nog onverminderd tot de verbeelding. De verhalen, maar ook de wijsheden die in zijn teksten doorklinken en niet als laatste: de taal waarmee hij dit alles tot uiting brengt. Zelfs in het buitenland wist hij, lang voordat het Engels een echte wereldtaal werd, de zielen te beroeren.
In dit Concert Tot en Met – het zesenveertigste alweer – horen we muziek rond Shakespeare en naar Shakespeare. We beginnen met zijn tijdgenoten, Engelse luitcomponisten als John Dowland. En dat is best opmerkelijk, want normaal beperkten deze concerten zich strikt tot de moderne en hedendaagse muziek. Na een half concert verruilt plukster Jelma van Amersfoort haar luit voor een gitaar. We horen dan wat nieuwere muziek, die evengoed gebaseerd is op Shakespeare. Soms vragen we ons echt af waar de twee het vandaan halen. Wie wist er bijvoorbeeld dat Sibelius gitaarliederen op teksten van Shakespeare heeft geschreven? Of, nog opmerkelijker: Elliott Carter? Met deze twintigste-eeuwers komen we spelenderwijs terecht bij de Nieuwe Muziek: een compositie van Cynthie van Eijden, en een hele cyclus van Martin Voorvelt. In zijn Shakespeare assembly kit geeft hij op IKEA-achtige wijze instructies hoe een hedendaags componist zijn eigen versie van Engelands nationale dichter in elkaar kan zetten.