Componisten/uitvoerenden: Dmitri Sjostakovitsj | Jeppe Moulijn
Opnametechniek: Martin Claassens
De een componeerde onder terreur, de ander in vrijheid, maar opwekkend waren ze geen van beiden.
Geen vrolijke bedoening, dit concert op het Amsterdamse Sweelinck Conservatorium. Jeppe Moulijn, de dirigent van het Jan Pieterszoon Sweelinck Orkest, brengt zijn eigen werken mee: de Songs of Oblivion, ofwel liederen van vergetelheid. De muziek is traag, Mahleriaans broeierig en moeizaam. De teksten gaan over psychische problemen, over zelfbeschadiging, over eindeloos piekeren en depressieve gedachten.
Ook Dmitri Sjostakovitsj, een van de grootste componisten van de vorige eeuw, had de mismoed behoorlijk in. Tenminste: dat zou je zeggen als je zijn muziek hoort. Velen geven Stalin de schuld: vanaf de jaren dertig moest Sjostakovitsj oppassen wat hij componeerde, anders dreigde deportatie wegens ‘formalisme’. Velen hebben in de Vijfde symfonie in d een verdoken protest tegen de Grote Terreur gehoord. Het langzame derde deel heeft inderdaad duidelijke echo’s van de Russisch-orthodoxe begrafenismuziek. En het laatste deel – dat klinkt zo geforceerd vrolijk, dat kan hij toch nooit gemeend hebben? Dat deed hij volgens velen alleen om de machthebbers om de tuin te leiden.
De kwestie rond de muziek van Sjostakovitsj, en zijn vijfde in het bijzonder, wordt vijftig jaar na ‘s mans dood nog druk besproken. Wel zijn we het eens dat deze componist een ereplaats op onze lessenaars verdient. Zijn invloed doet zich nog overal gelden – ook bij componerende dirigenten als Moulijn.
