Peter de Grote Festival – Philip Glass

Amerika en Rusland zijn niet alleen erfvijanden uit de Koude Oorlog. De landen zijn in meerdere opzichten elkaars tegendeel. De wereldwijde trend van versimpeling, herhaling en opperste concentratie op het detail werkte dan ook compleet verschillend uit. Russische muziek, zo wil de gemeenplaats, is vaak een beetje tobberig en bijtend en draagt een volksaard van gelatenheid in zich mee. Amerikaanse muziek is aartsoptimistisch en heeft het ritme vaak op nummer één.

Laten we, met die clichés in ons achterhoofd, Arvo Pärt eens met Philip Glass vergelijken. Pärt is redelijk vaste gast op het Peter de Grote Festival. We kennen de Est als een devoot man, wiens muziek bijna stilstaat. Een nieuwe noot, een dissonant, een kleine omspeling – het komt allemaal als een mokerslag binnen. Philip Glass is een ander verhaal. Zijn muziek is net zo welluidend, maar door en door ritmisch. Het tempo kan hoog of laag liggen, maar de puls is altijd meteen voelbaar. Een stuk van Glass is als een rit in een auto, die lange tijd dezelfde koers houdt maar af en toe de hoek om slaat of een versnellinkje hoger of lager schakelt.

In dit concert horen we muziek uit verschillende perioden van Glass’ actieve loopbaan. Mad rush is een vroeg werk, waarin de stijl van Glass nog een beetje bijtend is en niet altijd aangenaam om te horen. In de jaren tachtig en negentig sluipt de invloed van de romantiek erin. Uiteindelijk vindt Glass de minimal music toch een beetje te beperkend: in de nieuwe eeuw lijkt hij alleen nog te componeren om onze oren te plezieren.