Verslag van vrijdagavond 23 november; Basklarinet Festijn in Paradox in Tilburg.
Met zijn karakteristieke, diep brommende en sonoor ronkende geluid is de basklarinet een geliefd rietinstrument binnen de eigentijds gecomponeerde muziek, de jazz en zelfs de pop.
Sinds 2014 heeft Nederland ook zijn eigen Basklarinet Festijn, opgezet door basklarinettisten Fie Schouten en Tobias Klein. Het festival groeit groter en groter en biedt een steeds weidsere blik op dit veelzijdige instrument. Het festival gaat zijn laatste weken in. Zo zijn er nog concerten met eigentijdse muziek (Orgelpark Amsterdam, 2 december en Galerie Marzee Nijmegen, 27 januari 2019) en geïmproviseerde muziek (Intro Maastricht, 10 februari 2019).
In het altijd knusse, goed gevulde Paradox in Tilburg staan op vrijdagavond 23 november twee formaties waarin de basklarinet een prominente rol vervult. In de band 37FERN weten basklarinettisten Tobias Klein en Oguz Büyükberber zich geflankeerd door zangeressen Claron McFadden en Kristina Fuchs. “Altijd weer heerlijk om in Paradox te spelen, de fijnste jazzclub van Nederland, nee, van Europa,” glimlacht Tobias Klein zichtbaar tevreden. Zijn groep brengt een aanstekelijke, montere mix van wereldse klanken, geïmproviseerde momenten, meer doorgecomponeerde gedeeltes en experimentele invallen. In zijn bijdrages schuift Oguz Büyükberber de veelkleurige Turkse volksmuziek naar voren. Zo hoor je in het vrolijk stemmende openingswerk flarden Anatolische volksdeuntjes voorbij marcheren, en brengt hij even later een beleefde buiging naar de Ottomaanse hofmuziektraditie uit de veertiende eeuw. Zangeressen Claron McFadden en Kristina Fuchs krijgen steeds ruim baan, waarbij vooral McFadden haar uitzonderlijke vocale spanwijdte etaleert. Van boventoonzang en Oosterse melisma’s tot olijke jodels en swingende scat. Fuchs en McFadden laten de stemmen uitdagend schuren, zodat je als luisteraar nooit gemakzuchtig achterover kunt leunen. De werken van Tobias Klein zijn het meest doordacht en beeldend, met onder meer het werk ‘Trog’ als hoogtepunt. Deze diepste zeegebieden schildert het kwartet met zwaar echoënde, onaardse klarinetklanken en feeërieke stemweefsels. Alsof je daadwerkelijk met je duikbootje in de diepste trog afdaalt. Van Tobias Klein is dit najaar overigens een cd-album (‘Chambery’) verschenen met recente kamermuziek op het Attacca-label.
Veel bezoekers waren ook afgekomen op het trio van de Franse meesterklarinettist Louis Sclavis. Het trio excelleerde in filmische klankpanorama’s, waarin volop ruimte was voor de solisten om uit te halen. Een verbluffend goed op elkaar ingespeeld trio. De 65-jarige Sclavis wist zich dan ook geruggensteund door twee ware virtuozen. Trouwe metgezel, violist Dominique Pifarély, heeft een venijnige, diep-romantische vioolklank, gedoopt in zigeunerbloed. Cellist Vincent Courtois was de grote verrassing van de avond met zijn neoklassieke oprispingen gekleurd door de klankkleurexperimenten van Schönberg en Messiaen. Ook het Afrikaanse tokkelwerk op de cellosnaren deed de oren spitsen. Een gepassioneerde cellosolo van Courtois krijgt verdiend bijval. Asian Fields heet het trio van Sclavis maar in plaats van de verwachte oriëntaalse improvisaties hoor je klassieke, licht ontvlambare kamerjazz vol gracieuze kwinkslagen en impressionistische inkijkjes. Als meester Sclavis dan ook nog even een potje circular breathing en slap tongue op de basklarinet ten beste geeft, is het feestje compleet.
Voor meer informatie: www.bassclarinet.nl
Geschreven door programmamaker Mark van de Voort.
En luister woensdag 28 november 2018 naar het thema programma, Klankwaar van Eigen Bodem.
