za 22 juli, 20:00 uur – Piano Jazz.
Vanaf heden is de programmering en presentatie van Piano Jazz in handen van Robert Vermeulen** (foto). Hij volgt hiermee Tilmar Junius op, die onlangs overleed. Aan de inhoud van zijn debuutprogramma valt voortzetting van de vertrouwde formule af te lezen: schijnwerper op de piano, zowel solo als in grotere bezettinggen, van 20e-eeuws tot en met hedendaags – met ruime aandacht voor Nederlandse pianisten. De tien stukken van vandaag omspannen een tijdboog van Duke Ellington (1953) tot Guus Janssen (2019).
De vrolijk stemmende, ‘speelse’ opening is gegund aan Duke Ellington. De pianist Ellington is wat minder bekend dan de componist en de bandleider. In 1944 componeerde hij Dancers in Love, een miniatuur van nog geen twee minuten. Ellington speelde het solo, maar ook in duo- en triobezettingen. Hij hield het tientallen jaren op zijn repertoire, vaak als toegift bij concerten. Het publiek mocht dan vingerknippend meedoen. In een korte passage in Dancers in Love laat hij zich ook horen als bekwaam stride pianist. Te vinden op The Duke Plays Ellington (Capitol 1953). Wie na deze twee minuten de pianist Ellington in de volle breedte wil leren kennen, kan terecht op het album Money Jungle uit 1963. In een triobezetting speelt Ellington eigen composities, bijgestaan door niemand minder dan bassist Charles Mingus en drummer Max Roach.
De in New Orleans gewortelde pianist/zanger Henry Butler (1948-2018) is een stilistisch fenomeen. In zijn pianospel herken je blues, jazz, R&B, pop, gospel en zelfs klassieke stijlfiguren. Neem een paar steekproeven door zijn gigantische oeuvre, en je valt van de ene verbazing in de andere. San Francisco Blues heeft een 16-matige bluesvorm, met een middendeel. Zijn pianospel is uiterst ‘verzorgd’, alsof het de uitvoering is van een partituur waar lang op is gestudeerd. Hij houdt van een stevige, lang doorlopende baslijn. Daarboven wisselen melodie in het hoge register en begeleidingsfiguren in het middengebied elkaar af. Iets voorbij het midden zet hij tot twee keer toe het B-deel in, daarbij terugnemend in klanksterkte – een nuance die je niet vaak hoort bij bluespianisten. Het stuk staat op zijn album Blues & More, Vol. 1.
(Bijzonder: Butler was blind, maar werkte ook als fotograaf.)
Voor pianist/componist Herbie Nichols (1919-1963) kwam de waardering pas laat, na zijn dood, op gang. Zijn muziek werd gezien als ‘moeilijk’, nergens mee te vergelijken, niet makkelijk toegankelijk. Vanaf de jaren ’80 kwam hij pas goed in beeld. In Nederland werd hij omarmt door de Instant Composers Pool, met spelers als Misha Mengelberg en Han Bennink. Én, hij is een van de favorieten van Guus Janssen. Janssen gaf in 2019 een huisconcert in een Arnhemse huiskamer, samen met slagwerker Wim Janssen. Het zal geen toeval zijn dat de resulterende cd opent met Nichols’ House Party Starting. Nichols nam het op in 1955, met bassist Al McKibbon en drummer Max Roach. En wat blijkt? De Janssens spelen de versie van Nichols, inclusief het improvisatiedeel, praktisch noot voor noot na, met hier en daar een kleine variatie. Wat een eerbetoon! Home made music is de titel van de cd, uitgebracht op het label Geestgronden.
Details van het programma in de Gids.
**Robert Vermeulen (1957) studeert jazz piano in Den Haag, en vervolgt zijn studie bij Kenny Werner en Barry Harris in New York. Zijn pianotrio begeleidt Amerikanen, onder wie Chet Baker, Herb Geller en Tom Harrel. Met zijn Amsterdam Jazz Quintet is hij onder meer te horen op de cd Playground, met zangeres Fay Claassen. In 2003 richt hij het kwartet Ugly Beauty op, waarin de muziek van Thelonious Monk een centrale plaats inneemt. Met saxofonist Frans Vermeerssen begint hij het kwartet Talking Cows, een succesvolle groep die drie cd’s produceert en zowel binnen als buiten Europa tourt. Robert Vermeulen werkt sinds 1984 als docent piano (Jazz&Pop) aan de Artez Hogeschool in Arnhem.
