De Harpisten van PARAGUAY, deel 9
Op 8 juni 2010 proclameerde de toenmalige President van Paraguay FERNANDO LUGO MÉNDEZ officieel de harp van Paraguay als ‘Het Symbool van de Muzikale Cultuur van Paraguay’; de harp, die rond het jaar 1700 door de Jezuïeten uit Spanje naar Zuid-Amerika gebracht en zich in de Zuid-Amerikaanse landen als Mexico, Venezuela maar vooral Paraguay in speelstijl verschillend ontwikkelde. Rond het jaar 1950 werd door Paraguay de harp in zijn perfecte vorm geïntroduceerd in Het Westen (de Oude Wereld), en veroorzaakte daar een ware revolutie. Wát een mooi instrument was het geworden, en zo zuiver van toon. Werkelijk honderden ensembles trokken naar o.a. Europa waarvan het Trío Los Paraguayos wel het bekendst werd. Alle volksmuziek uit Paraguay werd met de harp gespeeld en werd daarmee een onmisbaar attribuut van deze muziek. Toch kon ook in Paraguay de vooruitgang niet worden tegengehouden en dreigde de harp te worden verdrongen door het elektronische keyboard. Dát mocht echter niet gebeuren en met vereende krachten werd de harp uiteindelijk door propaganda, scholing en jaarlijkse 6-dagen durende festivals opgewaardeerd tot de status die hij uiteindelijk verkreeg door de proclamatie van 8 juni 2010.
In dit deel 9 besteden we aandacht aan CRISTINO BÁEZ MONGES. De harpist met ’Los manos brujas’. De man met de duivelse handen. Wij zouden zeggen: ‘De man met de Gouden Handjes’ (Dat klinkt wat vriendelijker). Hij werd geboren in de plaats waar FÉLIX PÉREZ CARDOZO ook geboren werd, (HYA’TY) dat later voor altijd werd omgedoopt tot FÉLIX PÉREZ CARDOZO. Dus dát belooft wat!
Hierna PAPI GALÁN, die eigenlijk ADOLFO BERNAL heet. Hoewel hij zijn hele leven in dienst stond van de harp uit Paraguay, bevond hij zich toch meestal in het ‘buitenland’. Eerst 10 jaar in Brazilië, daarná 20 jaar overal in de ‘Oude Wereld’. Je vind dan ook de meeste informatie over hem in het buitenland (b.v. Portugal). Verder zijn er dan nog veel grammofoonplaten, waaronder Kerstplaten en optredens op de Festivals in Paraguay die jaarlijks plaats vinden en 6 dagen duren. Op het festival van dit jaar speelt bijvoorbeeld het door hem opgerichte jeugdorkest. Les geven en orkesten samenstellen, het hoort er allemaal bij.
Speellijst :
1) Danza guaireña, danza-paraguaya (C.Báez Monges) – Cristino Báez Monges [020] – Cubalegre (EP) CEP 1542
2) La canción del Mimby, guarania (E.B.Cáceres-Valdy) – Cristino Báez Monges – Felicidades – Odeón SLDB 1053 (1971)
3) Pérez caminos, polca-instrumental (C.Báez Monges) – Cristino Báez Monges – Canto al Paraguay – Odeón 51015 (1972)
4) India, guarania (J.Asunción Flores-M.O.Guerrero) – Cristino Báez Monges – Canto al Paraguay – Odeón 51015 (1972)
5) Cantar del viento, polca-instrumental (C. Báez Monges) – Cristino Báez Monges – Felicidades – Odeón SLDB 1053 (1971)
6) Tus mentiras de amor, guarania (-) – Cristino Báez Monges – Felicidades – Odeón SLDB 1053 (1971)
7) Che vallemí, Hya’ty, polca-instr. (Cristino Báez Monges)
8) Mía, (Lucia Shiomitsu) – Cristino Báez Monges
9) Mitacuña yuki eté, polka-paraguaya (D.Ortiz-C.Báez Monges) – Cubalegre (EP) CEP 1542
10) A mi madre (Cristina) (Joly Sánches) – Papi Galán [021] – Torbellino de Notas – Disc Jockey EST 10.042
11) Álamos del viento (Lucia Shiomitsuk) – Papi Galán
12) A mi pueblito lejano (Papi Meza-Hilarión Correa) – +ML+ LP 608 (1972)
13) Techaga-u (Añoranza) (P.Cardozo-Ocampo) – Papi Galán (Julio Brizuela, flauta) – Trío Veracruz (1973)
14) Jingle Bells (D. P.) – Papi Galán – A Harpa e o Natal – Continental PPL 12.378 (1968)
15) Natal das Crianças (Blecaute) – Papi Galán – A Harpa e o Natal – Continental PPL 12.378 (1968)
16) Firma nas promessas (-) – Papi Galán – Harpa Crista – 1965 – JFLP-5003
17) Anyie, El sueño de Marienito (Papi Galán) – Papi Galán – ‘Primer Festival Mundial del Arpa en Paraguay’, Asunción Paraguay 2007
18) El Arpa y la danza de mi Tierra (Oscar N. Safuán-Luís Bordón) – Papi Galán – ‘Primer Festival Mundial del Arpa en Paraguay’, Asunción Paraguay 2007
19) Caballito andador (Luís Bordón) – Papi Galán – Torbellino de Notas – Disc Jockey EST 10.042
20) Volando sobre el Paraguay (Voando sobre o Paraguay) (Mauro da Costa Lima) – Galán, Papi – Torbellino de Notas – Disc Jockey EST 10.042
