Klankbron 75 – Sacred Flutes
Een uitzending gewijd aan de twee Lp’s Sacred Flutes from Papua New Guinea en Windim Mambu. Sacred Flute Music from New Guinea, beide opgenomen in 1976 in het gebied van de Ramu rivier in de regio Madang in het Noordoosten van Papua Nieuw Guinea door de Engelse antropoloog Ragnar Johnson met assistentie van Jessica Mayer. Toen de platen werden uitgebracht in 1977 en in 1979 was dat op een nieuw label Quartz van de avant garde muzikant David Toop en met ondersteuning van een aantal Engelse muzikanten, onder andere Robert Wyatt. Wat hen aantrok en wat de uitgave toen ook een sensatie maakte was de verwantschap die men voelde met de muziek, vooral van de experimentele jazzmuzikanten, die in de Papua muziek van de heilige fluiten hoorden wat men graag zelf wilde maken. Het is muziek die in een rituele context gemaakt wordt, door alleen mannen. De instrumenten zijn taboe voor vrouwen en kinderen en de klanken die men erop maakt zijn bovennatuurlijk. Het zijn de stemmen en de kreten van de geesten, waardoor de muziek een speciale lading krijgt. Iets wat westerse muzikanten ook wel willen maar niet meer kunnen sinds de moord op god. Het trieste is dat de muziek van de heilige fluiten ook aan het verdwijnen is door de zending en de mammon van het geld.
De fluiten in allerlei soorten worden paarsgewijs bespeeld, waarbij elk paar muzikanten met hun gezicht tegenover elkaar staan en om de beurt klank voortbrengen. Ze worden soms begeleid door spleettrommels of garamuts. De garamut is gemaakt van een stuk hout en deels uitgehold met een spleet aan de bovenkant. Het instrument wordt aangestoten met een houten staf die de speler met beide handen vasthoudt en een verschillende klank geeft al gelang naar waar men de spleettrom raakt. Het is een instrument dat men over een grote afstand kan horen en tevens een instrument om boodschappen en waarschuwingen mee door te geven. Soms zijn er ook stemmen die met woordloze klanken de muziek begeleiden. De tracks zijn genoemd naar de fluiten die gespeeld worden, wat mede aangeeft dat het gaat om de klank van het instrument en dat de stukken geen eigennaam hebben maar zijn wat we horen, de stemmen van de geesten. Hetgeen niet betekent dat er sprake is van willekeur of vrije improvisatie. Het is zo dat niet elke muziekpraktijk uitgaat van een eigen naam voor elke compositie.
De beide Lp’s werden in 1999 ook op CD uitgebracht door Rounder Records, een regulier weekmuziek label, en sinds 2016 door Ideologic Organ van Stephan O’Malley, opnieuw een experimenteel label. Op dat laatste label verscheen in 2018 ook een dubbel-cd en LP onder de naam Crying Bamboos opgenomen door Ragnar Johnson en Jessica Mayer in 1979 in hetzelfde gebied en deels met dezelfde muzikanten.
01 Gomkail Bak Borai 3’58
Gaiamen, Tangai – Gomkail flutes; Vagh – garamut (slit drum)
LP Windim Mambu. Sacred Flute Music From New Guinea: Madang Vol. 2
Quartz 002, A1
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
02 Momo resonating flutes 7’15
03 Momo resonating tubes
LP Sacred Flute Music from New Guinea: Madang
Quartz 001, B2
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
04 Waudang flutes 10’18
Soagili, Ururu – Waudang flutes, 2 large garamut, 2 small garamut, 6 singers
LP Sacred Flute Music from New Guinea: Madang
Quartz 001, A2
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
05 Ravoi flutes 11’17
Vagh, Gombreh – Ravoi flutes, 2 small garamut
LP Sacred Flute Music from New Guinea: Madang
Quartz 001, A1
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
06 Jarvan flutes 15’00
Jabun, Sabina – Jarvan flutes; Do-don shell rattle
LP Sacred Flute Music from New Guinea: Madang
Quartz 001, B1
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
07 Noindeh Nubia-Sissimungum 5’56
Morris Burl, John Nalong – Noindeh flutes; – 2 garamut
Windim Mambu. Sacred Flute Music From New Guinea: Madang Vol. 2
Quartz 002, A5
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
08 Waudang Bo’da Manam 7’00
Soagili, Ururu – Waudang flutes; 2 large garamut, 2 small garamut, 6 singers
Windim Mambu. Sacred Flute Music From New Guinea: Madang Vol. 2
Quartz 002, B1
rec: Ragnar Johnson, Jessica Mayer
