Deze week draaien we twee concerten met ‘typisch joodse’ muziek. Hebben ze iets gemeen?
Bij de Concertzender draaien we graag joodse muziek. We hebben er een programma over en door de jaren heen hebben we vaak concerten in die hoek opgenomen.
Maar dé joodse muziek bestaat natuurlijk niet. Joden leefden door de eeuwen heen in verschillende landen en tussen verschillende culturen. De mate van (niet-)acceptatie kon enorm verschillen en natuurlijk hoorden ze tot verschillende sociale klassen, van schatrijk tot straatarm. Dat heeft allemaal invloed gehad op de stijl waarin de joden hun muziek maakten. Meestal namen ze de muziek van de dominante cultuur over, maar gaven er wel een heel eigen draai aan.
In dit programma horen we twee complete concerten uit heel verschillende omgevingen. In het eerste concert horen we liederen van Asjkenazische joden, vaak gewone mensen die het niet gemakkelijk hadden. Hun muziek doet denken aan de klezmer die we zo goed kennen, maar de bezetting is een stuk intiemer: één stem en wat zachte instrumenten als harp, fluit en handtrommel.
In het tweede concert horen we muziek van Salomone Rossi (1570-1630). Hij was violist aan het hof van Mantua. Zijn muziekstijl zit in het overgangsgebied tussen renaissance en barok, helemaal naar de geest van zijn tijd. Toch komt zijn joodse identiteit naar voren: naast madrigalen en sonates schreef hij ook Hebreeuwse psalmen. Helemaal in de polyfone stijl; dat maakt hem redelijk uniek.
Tot en met 15 traditioneel, vanaf 16 van Salomone Rossi.
1. Wetaher Libenoe, een lied uit de tempeldienst
2. Chad Gadja, een allegorie op het ingrijpen van God in het wereldgebeuren
3. Awinoe Malkwnoe, lied voor de Hoge Feestdagen
4. Oneg Schabbat, de dag van rust voor onze ziel
5. Di Soekele, oud Jiddisch lied voor het Loofhuttenfeest
6. Als De Rebbe Lacht, een vrolijk Jiddisch lied
7. Drie Gezangen Voor Het Pesachfeest: Schirat Mosche, het lied van Mozes; Kol Dichfin, solidariteit met de onderdrukten; Avadiem, eens waren we slaven
8. Chassidische sjabbesdans
9. Her Nor, Jiddisch liefdesliedje
10. Nigun Jismach Mosche, de vreugde van Mozes
11. Amcha Jisrael, Uw volk Israel leeft
12. Het ‘Du’-lied, van Rabbe Jisrael ben Elieser
13. Domsker Nigun, melodie van een jonge Poolse rabbi voordat hij werd vermoord
14. Nachamoe, Nachamoe Ami, troost, troost mijn volk (uit Jesaja 40)
15. Soeg Schoin Rebbenjoe, wat gebeurt er wanneer de Messias komt
16. Shir hama’alot (Psalm 128)
17. Sinfonia Prima a5 e a3 si placet
18. Sfogava con le stelle
19. Sinfonia Prima
20. Tu parti, ahi lasso
21. Cor mio, deh non languire
22. Sinfonia Undecima
23. Udite, lacrimosi spiriti d’averno
24. Sinfonia Secunda, detta la Emiglia
25. Gagliarda a5 e a3 si placet, detta Narciso
26. Correnta terza en Brando secondo
27. Tirsi mio, caro Tirsi
28. Sinfonia quinta
29. Rimanti in pace / 2a parte: Ond’ei di morte
30. Sinfonia decima
31. Mizmor letoda (Psalm 100)
32. Gagliarda diperata
33. Correnta sesta
34. Haleluyah haleli nafshi et Adonai (Psalm 146)
35. Vedro’l mio sol
36. Sinfonia Duodecima
37. In dolci lacci a4
38. Sonata ottava aria, E tanto tempo hormai
39. Ohime, se tanto amate
40. Messaggier di speranza
41. Corrente settima
42. Gagliarda a5 e a3 si placet, detta la Zambalina
43. Pargoletta che non sai
44. Yitgadal veyitkadash (Kaddisj)
45. toegift met aankondiging
