Een Os op het dak 47: De Os in tijden van oorlog.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Aflevering zevenenveertig van Een os op het dak van Thea Derks, geïnspireerd op haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
Ook vandaag staat de Os weer in het teken van muziek uit Oekraïne; het land blijkt een schatkist te zijn vol onterecht onbekend gebleven stukken.
We beginnen met het Vioolconcert nummer 8 dat Miroslav Skoryk (1938-2020) in 2010 componeerde ter gelegenheid van de 200e geboortedag van Frederic Chopin. Hij vlocht enkele thema’s uit diens pianomuziek kunstig door de partij van de soloviool, vandaar de subtitel ‘Allusie aan Chopin’.
Iryna Aleksiytsjoek [zie foto] werd in 1967 geboren in de inmiddels door Rusland bezette regio Donbas, maar verhuisde als kind met haar ouders naar Chmelnytsky, zo’n duizend kilometer verder naar het westen. Ze studeerde piano, compositie en orgel aan het Conservatorium van Kyiv, waar ze later zelf compositie ging doceren. Door de inval van de Russen moest ze haar vaderland in maart 2022 ontvluchten; tegenwoordig woont en werkt ze in Bilbao.
‘Toen Rusland in 2014 de Donbas bezette, ben ik als vrijwilliger gaan werken voor het leger en de medische diensten aan het front. Door de jaren heen heb ik zoveel vrienden verloren, zoveel verdriet en bloed gezien, dat ik Rusland de rest van mijn leven zal haten’.
Ook Ivan Karabits (1945-2002) stamt uit een door de Russen bezet gebied: Hij werd geboren in Jalta, in de regio Donetsk. Karabits studeerde compositie, eveneens aan het Conservatorium van Kyiv, o.a. bij Miroslav Skoryk en Borys Ljatosjynsky, wiens muziek al vaker in dit programma te horen was. Vandaag dirigeert Kirill Karabits het Concert voor Orkest nr. 2, dat zijn vader Ivan in 1987 componeerde.
Tot besluit klinkt So Close… voor viool en piano van Iryna Aleksiytsjoek; zij begeleidt zelf de violiste Nina Sivatsjenko, een collega-docent aan het Conservatorium van Kyiv.
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk.
1. Miroslav Skoryk. Vioolconcert nr. 8 ‘Allusie aan Chopin’.
Andrej Bjelov, viool.
Oekraïens Nationaal Symfonie Orkest olv. Volodymir Sirenko.
2. Iryna Aleksiytsjoek [zie foto]. Breath of Time.
Kyiv Gemeentelijk Kamerkoor ‘Khreshchatyk’ olv. Larysa Buhonska.
3. Ivan Karabits. Concert voor Orkest nr. 2.
George Enescu Philharmonisch Orkest olv. Kirill Karabits.
4. Iryna Aleksiytsjoek. So close…
Nina Sivatsjenko, viool. Iryna Aleksiytsjoek, piano.
Samenstelling, presentatie en techniek Thea Derks.
