Deze aflevering staat in het teken van de ‘Lusofoon’, een verzameling Portugeestalige Afrikaanse muziekstijlen. De term Lusofoon is afgeleid van Lusitania, een Romeinse provincie in het gebied waar Portugal nu ligt. Lusofoon verwijst naar de voormalige Portugese koloniën in Afrika. Het gaat om de landen Angola, Guinee-Bissau, Equatoriaal-Guinea, Mozambique en de eilanden São Tomé, Principe en Kaapverdië.
Bonga.
Als er één zanger vereenzelvigd mag worden met het Afrikaanse land Angola, dan is het Bonga wel. Toch woonde de zanger een groot deel van zijn leven niet in zijn geboorteland. Op 23-jarige leeftijd vertrok hij naar Portugal om zich daar te richten op zijn sportcarrière. Daarnaast zong hij, maar de kritische teksten op zijn debuutalbum zorgden ervoor dat Bonga het Portugal van dictator Salazar moest verlaten. Gedurende een aantal jaar woonde hij in Rotterdam. Na de val van Salazar en de onafhankelijkheid van Angola woonde de zanger afwisselend in Lissabon, Luanda en Parijs. Zijn unieke stijl mengt lokale Angolese stijlen als de kizomba en semba met invloeden uit West-Afrika, Brazilië en Portugal. CD. The Best of Bonga. LABEL: Lusafrica (2009), code: 562352. Video
Voz De Cabo Verde.
De in Rotterdam opgerichte groep Voz De Cabo Verde was dé pionier op het gebied van de internationale verspreiding van Kaapverdiaanse muziek. De groep bestond maar kort, van 1966 tot en met 1970, maar ook solo hebben de afzonderlijke leden veel betekend voor de muziek. Voz de Cabo Verde bestond eerst uit vijf muzikanten. Later werd er een zanger en pianist-organist toegevoegd. Vier jaar lang trad de groep op in de populaire Rotterdamse ballroomclub La Bonanza. Regelmatig reisde Voz De Cabo Verde af naar de Benelux, Frankrijk, Portugal, de Verenigde Staten, naar Kaapverdië en andere Portugeessprekende Afrikaanse landen. CD. Dançando – Voz De Cabo Verde. LABEL: Morabeza Records (1967), code: 113007Y. Video
Tito Paris.
Hij is één van de beste musici van Kaapverdiaanse muziek. De uit een muzikale familie afkomstige zanger, gitarist en tekstschrijver emigreerde op negentienjarige leeftijd naar Lissabon. Tito Paris speelde vier jaar lang basgitaar in de band Voz de Cabo Verde en hij was een veelgevraagde begeleider in Kaapverdiaanse en Portugese kringen. Tito Paris heeft een verfijnde sensuele stijl ontwikkeld. Op dit album staan meerdere titels doordrenkt van melancholische, nostalgische feestelijke nummers die uitnodigen tot heupwiegende dans. CD. Graça de tchega – Tito Paris. LABEL: Melodie (1996), code: 08785 2. Video
Empty Boat.
De groep werd gevormd door componist Dean Broderick en een groep muzikanten als onderdeel van een uniek project genaamd ‘Poop’ [Engelse uitspraak] om het bewustzijn over water- en sanitaire kwesties in Afrika te vergroten. De liedjes in het Portugees en Engels zijn geïnspireerd op het element water. In 2004 bezocht Empty Boat Mozambique en toerde met Massukos, de nummer één band van Mozambique, op een was je handen voor een goede gezondheid tournee. CD. Waitless – Empty Boat. LABEL: Poo (2009), code: PPLCD002.
Palop Africa!
PALOP is een acroniem voor Afrikaanse landen waarvan de officiële taal Portugees is. Deze compilatie geeft een beeld van hoe de Afrikaanse muziekmix ‘s avonds klinkt. Er is hier muziek uit Guinee-Bissau, Angola, Kaapverdië, Mozambique en Sao Tomé. Met de release van PALOP heeft het label Stern’s Earthworks weer een kwaliteitscompilatie samengesteld. De wereld van de Afrikaanse muziek uit de voormalige Portugese koloniën is ritmisch rijk en verdient meer verdieping. CD. Palop Africa! – various artists. LABEL: Sterns Music (2001), code: STEW 46 CD. Video
São Tomé & Principe : Musiques de l’île du milieu.
De archipel van Sao Tomé en Principe, gelegen voor de kust van Gabon, werd ruim vijf eeuwen geleden ontdekt door Portugese zeevaarders en is al dertig jaar onafhankelijk. De kolonisatie en de toestroom van bevolkingsgroepen (Portugezen, slaven uit Afrika, Nederlanders, Fransen, enz.) maakten het tot het toneel van meerdere culturele kruispunten. De verschillende muziekstijlen lenen geluiden die soms Afrikaans, soms Braziliaans of Europees zijn. Stemmen, strijkstokken, trommels, fluiten, rammelaars en schrapers zijn de voertuigen van deze verbazingwekkende muziek van rijke en contrasterende culturen. CD. São Tomé & Principe : Musiques de l’île du milieu. LABEL: Buda Musique (2003), code: 3016896. Video
Met dank aan:
