Oud en Nieuw – Modern of Antiek, monodie – vroege meerstemmigheid. In Antiqua versus Nova zal aandacht gegeven worden aan steeds één specifieke muzikale verandering of grote gedaanteverwisseling uit de geschiedenis van de West-Europese muziek. Aflevering 5: de klacht of klaagzang door de eeuwen heen.
Aflevering 5 is gewijd aan de klacht of beter gezegd: de klaagzang door de eeuwen heen.
Met de ‘nieuwe stijl’ bedoelt men muziek zoals die ontstond rond 1600 in Italië, met componisten als Monteverdi, Cavalieri en Fabrizio Dentice.
Johannes Ockeghem en zijn leerlingen Josquin Desprez en Pierre de la Rue voelden zich buitengewoon modern vergeleken met de oude Guillaume de Machaut (zie afbeelding).
Machaut componeerde in een stijl die in de tijd van haar ontstaan ‘Musica Nova’ genoemd werd. En nu waren de rollen omgedraaid, want die ’nieuwe’ muziek, daar werd heel schamper over gedacht door hen die in die zelfde tijd nog in oude stijl componerenden. Zij noemden hun muziek vol trots ‘Musica Antiqua’.
Ook zijn klaagliederen te horen van misschien wel de grootste klager uit de oudheid, de bijbelse profeet Jeremia.
Fabrizio Dentice (rond 1600)
1. Misere mei Deus
Le Poème Harmonique – Vincent Dumestre
(Alpha 011)
Johannes Ockeghem
2. Deploration sur la mort de Binchois
Graindelavois olv. Björn Schmelzer
(GLOSSA GCD p3102)
Guillaume de Machaut
3. De desconfort
Jill Feldman, sopraan. Kees Boeke, vedel
(Olive music om 002)
Pierre Abelard (1079-1142)
4. Dolorum solatium
Sequentia. Sons of Thunder
(DHM 05472 77347 2)
Anoniem (12e eeuw)
5. Planctus ante nescia
New London Consort
(L’oisseau-Lyre 417 373-3 OH)
Bernhard Ycart (eind 15e eeuw)
6. Lamentationes Hieremiae Prophetae
– lectio I
– lectio II
– lectio III
Ensemble Officium
(Christophorus CHR 77253)
7. Emilio de’Cavalieri
– prima die
– repons
– ricercar
– prime die lectio secunda
– repons
– secunda die
– repons
Le Poème Harmonique
(Alpha 011)