Bij polyfonie denk je aan geleerde muziek van eerbiedwaardige ouderdom. Maar ook in veel volksmuziek wordt meerstemmig gezongen.
Het lijkt bijna onmogelijk: volksmuziek, gemaakt door gewone mensen en van generatie op generatie doorgegeven, die net zo ingewikkeld is als de fuga’s van Bach en de missen van Josquin. En toch bestaat het. In dit programma nemen we u mee langs drie Europese muziekculturen die, elk op hun compleet eigen manier, meerstemmige muziek maken.
We beginnen op Corsica. De Corsicaanse paghjella gaat terug op de muziek van de middeleeuwse Notre Dame-school en Ars Nova. De stemmen lopen uit elkaar in ingewikkelde ritmische patronen en vinden elkaar dan steeds weer om uiteindelijk prachtig gelijk te eindigen. Hoewel de meeste gezangen in dit genre allang geen kerkelijke onderwerpen meer hebben, horen we in dit concert vooral religieuze gezangen. Zo wordt de band met het (verre) verleden levend gehouden.
De Finnen hebben hun polyfone tradities waarschijnlijk zonder invloed van buitenaf uitgevonden. Hun gezangen klinken uitheems, onwerelds bijna, met hun ongewone melodielijnen en hun parallelle secunden en kwarten. Wat in de westerse muziek ontzettend wrang en onjuist zou klinken, lijkt hier wonderwel te passen en te kloppen. We worden er maar eens aan herinnerd dat de Finnen, net als de Esten en de verwante volkeren op Russisch grondgebied, uit een heel ander deel van de wereld komen.
De Georgische polyfonie klinkt dan weer een stuk bekender. Daar, diep in de Kaukasus, zingt men liederen die ons doen denken aan de troubadoursliederen of aan volksmuziek uit de Auvergne. De middeleeuws klinkende melodieën worden gekoppeld aan de ruige Georgische taal en ondersteund met polyfonie die vooral de akkoorden benadrukt. Het resultaat is direct aansprekende ‘folky’ muziek voor elke gelegenheid.
Vorig jaar ging er op Internet al een filmpje rond met drie zingende Georgische zusjes. Hun liedje ‘Hai nanina ho’ klinkt ook op dit concert. De wereld lijkt helemaal klaar om deze muziek massaal te ontdekken en te omarmen.
1. Makharia
2. Kyrie
3. U lamentu di Maria
4. Ghmerto
5. L’orme saguigne
6. U sipolcru
7. onbekend
8. Figliolu d’ella
9. Pater Noster
10. U lamentu di Ghiesu
11. onbekend
12. De dochter van de Oostzee
13. Ehy vajja
14. Mastorava
15. Mieli miehelle
16. Yhden kerran
17. Uhtuen joiku
18. Velesj paro polsh Tol’kai
19. Kosso zjensja
20. Kuwa sodavi
21. Viinaratti
22. Pöörajooksemine
23. Kanazor
24. onbekend
25. Kyrialessa (kerstlied)
26. Heerser over het geluk
27. Otcheswoi (oogstlied)
28. Hai nanina ho
29. Stadslied
30. Mirangula (sterflied)
31. Hymne aan het Kruis
32. Guria
33. Lile (Hymne aan de zon)
34. Onze gelukkige post
35. Dankzegging voor het samenzijn
36. Wijsa (Huwelijkslied)
37. Herderslied
Uitvoerenden
A Filetta:
Jean-Claude Acquaviva, seconda
Paul Giansily, terza
Jean-Luc Geronimi, seconda
José Filippi, bassu
Maxime Vuillamier, bassu
Me Naiset:
Anneli Kont-Rahtola, Outi Pulkkinen, Sirkka Kosonen, Anna-Kaisa Liedes, Maari Kallberg, Eila Hartikainen, Maija Karhinen
Tooroma:
Genadi Doelkin, Andrej Romasjkin, Aleksej Aleksandrin, Vitali Prokin, Joeri Boejankin
Mtiebi: bezetting onbekend