Rotterdam gedocumenteerd.
Nederland is wereldberoemd geworden met de Haagse School. In het spoor van componist en compositieleraar Louis Andriessen werden tientallen componisten grootgebracht met de kenmerkende hoekige blokken, die de luisteraar met dwingende minimalritmes in zijn gezicht kreeg. Verder werden “we” bekend met de Amsterdamse School: geïmproviseerde muziek op de grens van (modern) klassiek en (moderne) jazz, zoals Mischa Mengelberg en Willem Breuker dat deden.
Minder bekend is de Rotterdamse School. Daar moet men weinig hebben van de antiromantische dwangbuis die de Hagenaars hun muziek opleggen. Nee, in Rotterdam blijven ze de idealen van de romantiek trouw. De allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie. En omdat het individueel is, mag de componist van de modernste middelen gebruikmaken. Zo klinkt de muziek verre van gedateerd, maar juist zeer modern. Grote mannen achter deze stijl zijn vader en zoon Piet en Otto Ketting. Geestverwanten vind je onder meer in Duitsland, waar Hans Werner Henze en Wolfgang Rihm een dergelijke stijl al jaren uitdiepen.
Pas rond het begin van deze eeuw hoorde je mensen spreken van “de Rotterdamse School”. Hand in hand met de constructie van deze traditie werden er in de jaren nul diverse concerten georganiseerd door het in Rotterdam werkzame Aarre Ensemble. Diverse generaties kwamen aan bod, en vanzelfsprekend ook diverse persoonlijke stijlen.
We horen vandaag twee concerten uit die serie. Het eerste concert bevat muziek van nog jonge en onbekende componisten. Een naam als Dimitar Bodoerov verraadt dat de aantrekkingskracht van Rotterdam als muziekstad toch wel een beetje over de grens reikt, ondanks de slagschaduw van Den Haag. Het tweede concert is helemaal aan Rotterdam gewijd, en wel aan het Rotterdam van voor de oorlog. In diverse composities worden odes gebracht aan de Hoogstraat (destijds het hart van het Rotterdamse centrum), de havens, hoerenbuurt Katendrecht, de machines en zelfs de pijptabak van de zeelui. En kijk, op de componistenlijst vinden we ook Arend Niks. Dat is een Amsterdammer uit de improvisatiescene! Maar ook hij ontkomt niet aan de charme van de Koningshaven.
Afspeellijst
1. Dimitar Bodoerov – Tree of choices
2. Rocco Havelaar – Romance
3. Evrim Demirel – Cross-linked
4. Patrick van Deurzen – Langs de randen van de nacht
5. Oscar van Dillen – De brug
6. Andreas Kunstein – Rotterdam Binnenstad
7. Andreas Suntrop – Machines
8. Andreas Suntrop – Katendrecht
9. Andreas Suntrop – Niemeijer Pijptabak
10. Arend Niks – Panorama van de Koningshaven
11. Pierre Bastien/Lukas Simonis – Hoogstraat