Perestrojka #5: Land van nooit. Werk dat tot stand kwam rond de verbouwing (perestrojka) en ineenstorting (‘destroyka’) van het communisme in Oost-Europa. Muziek van componisten uit gebieden die nooit als land op de kaart zijn gekomen.
André Volkonski, een waarachtige prins zonder land, werd in 1933 in ballingschap geboren in Genève. Na terugkeer naar de Sovjet-Unie werd hij als modernist niet geaccepteerd en raakte in isolement. In 1973 vertrok hij naar Aix-en-Provence, waar hij in 2008 overleed. Op zijn aanwijzing is de 148ste Psalm voor drie stemmen, orgel en pauken uit 1985 op de CD zowel als in- als uitleiding te horen. Wij zullen dat respecteren.
Sofia Goebajdóelina is van half-Tataarse afkomst. Zij werd geboren in Tsjistopól in de republiek Tatarstan, gelegen in het midden van Europees Rusland, waar de Volga en de Kama samenkomen. In 1974 componeerde zij op poëzie van Marina Tsvetájeva ‘Het uur van de ziel’ voor mezzosopraan, slagwerk en orkest.
Aan de overzijde van de Volga ligt de autonome republiek Mari El. De Mari zijn een Fins-Oegrisch volk en worden daarom ook Volga-Finnen 
genoemd. Een van hen is de componist Andrej Esjpaj, die in 1925 werd geboren in Kosmodemjansk. Deze vesting werd in 1552 door tsaar Ivan IV gesticht na de overwinning op de Tataren van Kazan, en diende als bescherming van de grens tegen Tataarse aanvallen.
Esjpaj was aan het Moskous conservatorium pianoleerling van Vladimir Sofronitski. Hij volgde compositie bij Mjaskovski en Goloebev en na het eindexamen bij Aram Chatsjatoerjan.
1. André Michajlovitsj Volkónski (Genève, Zwitserland, 1933 – Aix-en-Provence, Frankrijk, 2008).
Der 148. Psalm für drei Stimmen, Orgel und Pauke (1985).
Figuralchor Frankfurt olv. Alois Ickstadt.
Wergo WER 6601-2 286 601-2.
2. Sofia Asgatovna Goebajdoelina (Tsjistopol, Tatarstan, Sovjet-Unie, 1931).
Het uur van de ziel voor mezzosopraan, slagwerk en orkest op tekst van Marina Tsvetajeva (1974).
Mark Pekarski, slagwerk, Lina Mkrttsjan, mezzosopraan, Leningrad Filharmonisch Orkest olv. Timoer Mynbajev.
Col Legno AU 31806-6 CD.
3. Andrej Jakovlevitsj Esjpaj (Kosmodemjansk, Mari El, Sovjet-Unie, 1925).
Concert voor altviool en orkest, wereldpremière (1987).
Yuri Bashmet, altviool, USSR, en het Staatssymfonieorkest olv. Fjodor Gloesjtsjenko.
Col Legno AU 31806-1 CD.
4. André Michajlovitsj Volkónski (Genève, Zwitserland, 1933 – Aix-en-Provence, Frankrijk, 2008).
Der 148. Psalm für drei Stimmen, Orgel und Pauke (1985).
Figuralchor Frankfurt olv. Alois Ickstadt.
Wergo WER 6601-2 286 601-2.
