Een leerzaam programma met oude muziek. Deel 5 in de serie Muziek uit Vrouwenkloosters. Muziek uit de 15de en 16de eeuw, gevonden in zes vrouwenkloosters op de Duitse Lüneburger Heide: Laat-gregoriaanse muziek en liederen in de volkstaal geïnspireerd door de Moderne Devotie. In dit deel gezangen uit de bibliotheek van klooster Ebstorf.
Klooster Ebstorf, in de buurt van Uelzen, werd vermoedelijk gesticht in 1160 als premonstratenzer klooster maar werd na een brand opnieuw gesticht als benedictijnenabdij met bewoners uit klooster Walsrode.
(kaart van Ebstorf in de 12e eeuw)
Ebstorfer liedboek
Het Ebstorfer liedboek uit de indrukwekkende bibliotheek is tussen 1490 en 1520 geschreven door drie nonnen. Het bestaat uit 21 Nederduitse liederen, gedichten en gebeden, vooral als tekst zonder melodieën. Deze zijn bekend uit andere bronnen, zoals uit die van Wienhausen. Naast het Ebstorfer Liedbuch zijn er nog 21 andere muziekhandschriften bewaard, de meeste zijn uit het officie, een enkel uit het misrepertoire. De oudste fragmenten stammen uit de 12e en 13e eeuw.
Intellect, Unio Mystico en muziek
De muziek uit Ebstorf weerspiegelt het intellectuele niveau van de nonnen die in dat klooster woonden; men beheerste het Latijn in woord en geschrift. Niet alleen de vroomheid van de Moderne Devotie wordt in Ebstorf beleefd, maar vooral het streven naar de ‘Unio Mystico’, het zich overgeven in het transcendente.
Het Leerboek over muziek ‘Tonar’ getuigt van het belang dat muziek in dit klooster kreeg. Het extreem expressieve symbolisme toont de grote rijkdom in de normaal zo strenge vorm van de hymnes. Ebstorf’s muziek behoort daarmee tot de rijkste van de heidekloosters.
Anoniem.
1. Iubilate deo.
2. Letentur omnes. Sol et luna laudate. Salus nostra in manu tua est. Timpana leta chori. Disrumpan vincula populi/ Ego sum protector.
3. Vocavit angelus domini Abraham. Temptvit deus Abraham. Angelus domini vocavit Abraham. Locutus est angelus domini. Descendit angelus domini ad Zachariam. Inter natos mulierum.
4. Maria zart. Veniens a Lybano. Virga Jesse.
5. Jesu Leib als Harfenspiel. Hodie candida stola mire purpura decora. Posuisti domine super caput coronam. Nisi granum frumenti cadens.
6. Alleluia. Surrexit dominus de sepulchro. Ressurexit dominus / Wy wullen alle vrolick seyn. Alleluia.
Ensemble Devotio Moderna, Hannover olv. Ulrike Volkhardt.
CD: Wy wullen alle vrolick syn. Cantate C 58034, 2008
