Een Os op het dak 66: De Os in tijden van oorlog #29.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Werken van Svjatoslav Lunyov [foto], Martijn Padding & Louis Andriessen.
Aflevering zesenzestig van Een os op het dak van Thea Derks, geïnspireerd op haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
De oorlog tegen Oekraïne sleept zich nog altijd voort en de situatie voor de geplaagde bevolking wordt er bepaald niet rooskleuriger op. Uitzichtloos, dat lijkt de beste omschrijving van de omstandigheden waarin zij leven.
Daarom ook vandaag muziek uit Oekraïne, en wel van Svjatoslav Lunyov, van wie we in de aflevering van 1 mei 2022 ook al werk lieten horen. Hij werd in 1964 in Kyiv geboren en ging op zijn zeventiend muziek studeren aan het Tsjaikovski Conservatorium aldaar. Hij behaalde in 1986 een graad in techniek en twee jaar later schreef hij zich in als compositiedocent aan het Kyiv Staats Conservatorium.
Vanaf 2000 geeft hij er zelf les aan de afdeling Informatie Technologie. Uitzonderlijk is dat Lunyov geen bepaalde stijl omarmt, maar zich in alle genres en stijlen uitdrukt; zijn veelkleurige werk wordt uitgegeven bij de Nederlandse muziekuitgeverij Donemus. Vandaag klinkt Mariologia, dat hij in 2016 componeerde voor gemengd koor, harp en slagwerk. Hieruit klinken de delen 1, 3 en 4.
Voor het tweede deel van dit programma gaan we van Oekraïne naar Nederland, waar aan de lopende band cd’s verschijnen. Zo wijdde het onvolprezen label Attacca een portret-cd aan Martijn Padding, jarenlang docent compositie aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag. De 3 stukken op het album zijn ingespeeld door de Ensemble Academie van deze gerenommeerde opleiding. – Met de voor Padding zo kenmerkende ironie luidt de titel: ‘Greatest Hits’(So Far!).
Zoals altijd in Paddings tegendraadse, vaak humoristische stukken, valt er weer veel te genieten. Zoals in Last Words voor cello en ensemble, waarin een keyboard in zijn eigen woorden ‘smakeloze samples speelt’, maar in het finale deel toch ‘aan het laatste eind trekt’.
Padding studeerde in Den Haag bij Louis Andriessen (1939-2021), met wie hij de liefde voor ironie en het bevragen van tradities deelt. Andriessen behoorde samen met o.a. Reinbert de Leeuw en Frans Brüggen tot de hemelbestormers die zich in de jaren ’60 van de vorige eeuw flink roerden in het vaderlandse muziekleven. Zij brachten ook een ware hausse aan ensembles op gang, zo stond Andriessen aan de basis van Hoketus en De Volharding en was blokfluitist Frans Brüggen (1934-2014) medeoprichter van het Orkest van de Achttiende Eeuw.
In 1964 had Brüggen met veel succes Andriessens stuk Sweet voor blokfluiten en elektronica in première gebracht en ook nadat hij zich in Oude Muziek was gaan specialiseren, bleven ze vrienden. In 2020 componeerde Andriessen een eerbetoon aan zijn voormalige makker in de strijd, May op in het Engels vertaalde verzen uit het gelijknamige gedicht van Herman Gorter. Naast koor en orkest voorzag hij in een cameo-optreden van een blokfluit. Het stuk staat op de nog te verschijnen cd ‘Tales of Song and Sadness’, gewijd aan de relatie tussen Brüggen en Andriessen. De release datum is 1 november. Vandaag de live opname van de première uit 2020.
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaarvan de 2e druk.
1. Svjatoslav Lunyov [foto]. Uit Mariologia:
deel I: Alma Redemptoris; deel III Regina Caeli
en deel IV: Salve Regina.
Olexandr Los, countertenor. Irina Patsulia, sopraan.
Ievgen Ulianov, harp. Oles Manko, slagwerk.
Alter Ratio Koor olv Olga Prykhodko.
2. Martijn Padding. Last Words.
Diederik Smulders, cello.
Ensemble Academie van het Koninklijk Conservatorium olv Gregory Charette.
3. Louis Andriessen. May.
Lucie Horsch, blokfluit. Cappella Amsterdam.
Orkest van de 18e Eeuw olv Daniel Reuss.
Samenstelling, presentatie & techniek: Thea Derks.