Nederlandse Hawaï-gitarist Steely Willy……
“Wie is dát nou weer?” horen we U zeggen. Wilhelm (Wil) Gijsman (zijn échte naam) was van een generatie van honderden Hawaï gitaristen zoals we die in de jaren na de Tweede Wereldoorlog, maar vooral in de jaren 50, in Nederland vinden. In een Amsterdams tijdschrift voor muziekliefhebbers vonden we een adressenlijst van artiesten, goochelaars, jongleurs, zangers, zangeressen, trio’s, dansbandjes en noem ze maar op, waarin we hun naam en adres vinden (èn telefoonnummers, hoe zat dat toen met de privacy?).
Hawaï bandjes
Deze adressenlijst bestond wel voor een kwart uit Hawaï bandjes. Honderden van die Hawai-bands waren er in die tijd en er ging geen variétéavond voorbij zonder een uitvoering van een dergelijk groepje dat deze populaire muziek speelde, geïnspireerd door de al in 1934 opgerichte Kilima Hawaiians. Later vanaf ongeveer 1952 door de Molukse groep Mena Moeria Minstrels van Rudi Wairata, weer later gevolgd door The Royal Hawaiian Minstrels van George de Fretes. Maar ook buitenlandse groepen zoals de Engelse band Felix Mendelssohn and His Hawaiian Serenaders, die in ons land bekend waren door hun grammofoonplaten. Veel moeilijker was het om van de originele muzikanten uit Hawai en Amerika in Nederland muziek te vinden maar de échte liefhebber kon er wel aankomen.
Autodidact
Zo ook Wil Gijsman, geboren te Leiden op 21 januari 1930. Hij leerde zichzelf de Hawai gitaar bespelen want van wie moest je les krijgen? Met gevoel voor muziek, hij was van beroep pianostemmer en technicus. In 1944 hoorde hij de muziek van de Kilima Hawaiians voor het eerst op 78-toerenplaten bij een paar vriendinnetjes en zag ze later ook optreden. Hij was ‘verkocht’ en zou de muziek altijd blijven spelen. Al in 1947 trad hij op met zijn eigen Moonlight Serenaders in de Stadsgehoorzaal in Leiden, met de broers Zaalberg. Daarna onder andere bij de Molana Hawaiians met Joop Crama, The Southsea Serenaders van Wil zelf en het Zuidzee Trio van de ‘Fakkeltjes’. Later, na zijn verhuizing naar Steenderen, met zijn Tahiti Eilanders, de Hawaiian Stars en vanaf 1976 in de Zutphense Country & Western formatie ‘Sunset’.
Hawaï-scene in Nederland
In 1981 ontdekte hij door het TV programma Showroom van de NCRV dat er in Nederland een ‘Hawai-scene” bestond. Hij ontmoette Mister Aloha (Gé Dillen), een Haarlemse ‘magneet’, die er alles aan deed om de Hawaïmuziek in Nederland levend te houden. Vanaf die tijd voelt hij zich opgenomen in een familie van gelijkgestemden, Hawai gitaristen, zangers, zangeressen en bandjes, en hij ontmoet ook de grote namen op dat gebied persoonlijk. Die op hún beurt ontdekken Wil en hij wordt al snel opgenomen in de ‘scene’.
Melody Strings
Vanaf 1988 was hij de Steelgitarist van de Melody Strings uit Dieren. Maar hij was ook regelmatig in de kerk te vinden als begeleider bij zangkoren, als zanger of als organist. De bescheiden, bijna verlegen Willy liet alle remmen los als hij een Hawai gitaar op zijn schoot had. Op de in de jaren ‘90 georganiseerde Hawai Promotie Dagen was hij een geliefde gast. Doorbreken bij het grote publiek was er helaas niet bij maar in de kringen van Hawaï liefhebbers zag men hem graag bezig. Een eigen ingerichte studio thuis maakte het mogelijk toch wat geluidsdragers te produceren en aan de man te brengen die gelukkig bewaard zijn gebleven.
Award
In 2001 werd Wil onderscheiden met een ‘Award’ met Oorkonde die hem namens de Nederlandse Hawaiianwereld op één van de Hawai Promotie Dagen in Heerhugowaard werd uitgereikt wegens zijn niet aflatende ijver, zijn enthousiasme, zijn podiumgedrevenheid, evenals zijn muzikaliteit en toewijding aan de muziek in al zijn geledingen.
Zijn grote voorbeelden waren de gitaristen Roland Peachey, Theo Ehrlicher, Rudi Wairata en anderen, zodat zijn stijl erg ‘gemengd’ was. Hij kende dan ook de vele stemmingen en stijlen van deze bekende spelers en hield zeker van spektakelstukken als 12th Street Rag, Tiger Rag, Tickling the Strings, Tomi Tomi en dergelijke. Uit de geluidsdragers die hij heeft nagelaten, met opnamen van zijn ensembles en waarop we ook zoon Harry op gitaar horen, is ons programma ‘Steely Willy’ samengesteld.
