Karl Weigl (1881-1949) – Strijkkwartet nr.3, in A-gr.t., opus 4 (1909)
- Innig bewegt, 2. Kräftig bewegt, 3. Sehr langsam, 4. Stürmisch
Uitvoerenden: Artis Quartett Wien
CD: Orfeo
Anton Webern (1883-1945) – Streichquartett (1905)
Uitvoerenden: Emerson String Quartet
CD: DGG
Anton Webern (1883-1945) – Sechs Bagatellen, opus 9 (1913)
- Mässig, 2. Leicht bewegt, 3. Ziemlich fliessend, 4. Sehr langsam, 5. Äusserst langsam, 6. Fliessend
Uitvoerenden: Quartetto Italiano
CD: Philips
Karl Weigl zond zijn Derde strijkkwartet in voor de jaarlijkse Beethovenprijs en verwierf deze prestigieuze erkenning van het Gesellschaft der Musikfreunde in Wenen inderdaad in 1910. In het kwartet wordt de luisteraar – wellicht niet zonder enig gevoel voor humor – aan Beethoven herinnerd: het laatste deel van het kwartet wordt gekleurd door de inzet van het scherzo van Beethovens Negende symfonie.
Na dit kwartet van Weigl gaan we vier jaren terug in de tijd, maar tegelijk een grote stap vooruit in de muzikale techniek. Immers, in zijn eendelige Strijkkwartet ging Anton Webern harmonisch en melodisch tot het ultiem mogelijke. De chromatiek is zo hevig dat de muziek nergens tot rust komt.
Tot slot de overtreffende trap van Weberns vroege expressionisme: de Sechs Bagatellen opus 9, die tussen 1910 en 1913 zijn ontstaan. Elk van deze ultra korte deeltjes past op een enkele pagina en zit boordevol indicaties over hoe elke noot gespeeld moet worden, hoe elke toon moet klinken: open, neuzig, flageolet, luid of zacht, en dat alles ook nog met tal van tempo-nuances.
