Alfred Schnittke (1934-1998) – Strijkkwartet nr.1 (1966)
- Sonata, 2. Canon, 3. Cadenza
Uitvoerenden: Kapralova Quartet
CD: ArcoDiva
Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) – Strijkkwartet nr.15, in Es-kl.t., opus 144 (1974)
- Elegy (Adagio), 2. Serenade (Adagio), 3. Intermezzo (Adagio), 4. Nocturne (Adagio), 5. Funeral March (Adagio molto), 6. Epilogue (Adagio)
Uitvoerenden: Quatuor Danel
CD: Alpha Classics
Alfred Schnittke voltooide zijn Eerste strijkkwartet in 1966. Evenals de meeste van zijn tijdgenoten experimenteert Schnittke hier met atonale, dodecafonische en tonale muzikale technieken door elkaar. Hij is duidelijk op zoek naar een eigen stijl, maar tegelijkertijd zelfverzekerd genoeg, zodat in deze muziek geen twijfel klinkt.
Met zijn Vijftiende strijkkwartet, in es-kl.t., opus 144, sloot Dmitri Sjostakovitsj zijn oeuvre voor dit genre in 1974 af. Het is een elegisch, somber, verstild en onthecht afscheid geworden, opgebouwd uit zes Adagio’s. Het eerste Adagio voorzag Sjostakovitsj met zijn flegmatieke humor van de volgende instructie: “Speel het eerste deel zó dat de vliegen in volle vlucht dood neervallen en het publiek de zaal uit pure verveling verlaat.” Deze muziek vergt niet alleen van de uitvoerenden maar zeker ook van de luisteraar een uiterste aan concentratie. Er gaat dan een hypnotiserende aantrekkingskracht van uit.