Mariama

De Nigeriaanse zanger Nico Mbarga, beter bekend als Prince Nico Mbarga, wordt geboren op 1 januari 1950 in Abakaliki, de hoofdstad van Ebonyi State in Zuidoost-Nigeria. Zijn vader is afkomstig uit Kameroen, zijn moeder uit Nigeria. Zijn jeugd brengt hij door in Ikom, op de grens met Kameroen. In bands op school speelt hij op diverse instrumenten: conga, drums en electrische gitaar. Ook speelt hij op een zelfgebouwde xylofoon. Zijn vader kon ook de sanza (een duimpiano) bespelen. Als in 1967 de Biafra-oorlog uitbreekt, vlucht hij naar Kameroen, waar hij zijn muzikale ambities kan nastreven. Hij leert daar Congolese muziekstijlen kennen. Na afloop van de burgeroorlog, in 1970, keert hij terug naar Nigeria, waar hij in Onitsha zijn groep, de Rocafil Jazz, opricht.

Soms zingt Prince Nico Mbarga in de Igbo taal, zoals in het nummer “Onye Ori Obi”. Vaker zingt hij echter in goed verstaanbaar Pidgin English. Zoals in het nummer “Lucky marriage”. Uit de tekst van het nummer “Polygamie” (ondanks de Franse spelling van de titel, gezongen in het Engels) blijkt dat wat Nico Mbarga verstaat onder een gelukkig huwelijk zich niet beperkt tot de monogame variant daarvan. Hij is zeker niet de enige West-Afrikaan die polygamie zo slecht nog niet vindt. Veel van de mannen in landen als Nigeria, Bénin en Togo nemen, na enige tijd getrouwd geweest te zijn, er een tweede vrouw bij. Bij de Kabye, een niet-moslim stam in midden Togo, waar deze praktijk wijd verbreid is, gaat dit gepaard met het laagste echtscheidingspercentage in dat land. Daar is het zelfs de gewoonte dat de eerste vrouw meehelpt bij het zoeken naar de tweede.

Vaak gaan de goed verstaanbare teksten van Prince Nico over maatschappelijke, politieke of persoonlijke problemen. Het in het Frans gezongen “Celibataire avec des enfants” gaat over een ongelukkige vrouw die een jongen ontmoet die haar voorstelt om met hem te trouwen. Maar als ze dan een kind van hem krijgt, laat hij haar in de steek. Enige tijd later ontmoet ze een andere jongen die haar ook voorstelt te trouwen. Ook van hem krijgt ze een kind, maar vanwege een andere vrouw laat hij haar in de steek. Dan trouwt ze met een polygame man, maar die jaagt haar het huis uit. En uiteindelijk is ze dus ongetrouwd, met kinderen.

In 1997 zou Rocafil Jazz op tournee naar Amerika gaan. Met zijn auto gaat Nico Mbarga het visum ophalen. Maar de benzine raakt op. Dat er geen benzine te krijgen was in het olie producerende land Nigeria kwam in die tijd vaker voor. Hij vervolgt zijn reis dan met een motorfiets-taxi. Die wordt aangereden door een auto. Mbarga valt met z’n hoofd op de straat en enkele weken later, op 24 juni 1997, overlijdt hij in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Hij is dan 47 jaar oud.

Met dank aan Frits Polanen en Barbera Schuil, voor het beschikbaar stellen van hun Afrikaanse LP’s.

1. Prince Nico Mbarga & Rocafil Jazz: Onye Ori Obi, LP Free Education in Nigeria, 1977, DECCA 278.156 (ASALPS 10), 7’55
2. Nico Mbarga & Rocafil Jazz: Lucky marriage, LP Lucky marriage!, 1981, Rogers All Stars RAS 47 / ASALPS 47, 10’22
3. Nico Mbarga & Rocafil Jazz: Polygamie, LP Experience 001, 1981, Rogers All Stars RAS 40 / SONODISC SD 14, 10’29
4. Nico Mbarga & Rocafil Jazz: Simplicity, LP Free Education in Nigeria, 1977, DECCA 278.156 (ASALPS 10), 9’58
5. Nico Mbarga & Rocafil Jazz: Free Education in Nigeria, LP Free Education in Nigeria, 1977, DECCA 278.156 (ASALPS 10), 10’30
6. Nico Mbarga & Rocafil Jazz: Celibataire avec des enfants, LP No Die No Rest, 1981, Rogers All Stars RAS 018/SONODISC SD14, 9’25

Alle teksten en muziek van Prince Nico Mbarga.