In dit programma worden twee recent verschenen CDs voorgesteld met muziek van twee Italiaanse componisten: Orazio Vecchi en Maurizio Cazzati.
Orazio Vecchi (1550-1605) was een geestelijke die veel sacrale muziek componeerde. Toch werd hij vooral bekend vanwege zijn madrigalen en canzonetta’s. Tegenwoordig kennen de meeste muziekliefhebbers maar één werk van hem: de madrigaalkomedie L’Amfiparnaso.
Het ensemble La Compagnia del Madrigale nam de laatste bundel met muziek op die Vecchi liet verschijnen: ‘Le veglie di Siena overo i varii humori della musica moderna’ – “De avondlijke bijeenkomsten van Siena, of de verschillende gemoedstoestanden van de moderne muziek” (1604).
Van 1571 tot 1574 was Vecchi als zanger werkzaam geweest in de Dom van Siena. Daar had hij kennis gemaakt met een academie van gegoede burgers, die uit mannen én vrouwen bestond. Men kwam op bepaalde avonden bijeen om een soort spel te spelen. Het eerste deel was luchtig, het tweede deel serieus. Vecchi liet zich daardoor inspireren en verdeelde zijn bundel in twee delen. Het eerste en luchtige deel bestaat weer uit twee delen. In het eerste worden aanwezigen uitgenodigd mensen – meestal buitenlanders – te imiteren die Italiaans spreken, zoals een Duitser, een Fransman en een Spanjaard. Daarop wordt dan commentaar geleverd. In het tweede deel gaat men op jacht naar de liefde.
In het serieuze deel gaat het om de menselijke affecten of gemoedsaandoeningen. De theorie van de lichaamssappen die de affecten bepalen, kwam uit de Griekse oudheid. Vecchi heeft een aantal van die affecten in muziek uitgedrukt; hij gebruikte teksten van hemzelf en van anderen.
Orazio Vecchi (1550-1605)
1. Imitatione del Tedesco (Non ha il miglior di voi questa corona)
2. Imitatione dello Spagnuolo (Voi, Signor Sodo)
3. Imitatione del Francese (Signora Emilia, voi che sete vaga)
4. L’humor grave (Si grave è il mio dolore)
5. L’humor allegro (Liete piagge e gradite)
6. L’humor universale (Fra mille fiamme)
7. L’humor misto (La mia cara Licori)
8. L’humor licenzioso (Di marmo sete voi)
La Compagnia del Madrigale
(cd: “Le veglie di Siena” – Glossa GCD922812, 2024)
De tweede CD van dit uur bevat motetten en sonates van Maurizio Cazzati. Van geen enkele componist in zijn tijd zijn zoveel gedrukte uitgaven verschenen: 66 in totaal; wanneer de herdrukken worden meegeteld zijn het er niet minder dan 100. Hij drukte de meeste muziek zelf: in zijn huis had hij een drukpers staan. Van 1657 tot 1671 was hij werkzaam als kapelmeester aan de kathedraal van Bologna. Daar had hij te maken met stevige tegenwind. Men bekritiseerde zijn composities, maar de achtergrond was vooral jaloezie. Toen de Accademia Filarmonica werd opgericht, werd hij daarvoor niet uitgenodigd. In 1671 werd hij ontslagen; hij verhuisde naar Mantua, waar hij de laatste jaren van zijn leven als kapelmeester aan de kathedraal werkte.
Maurizio Cazzati (1616-1678)
9. Annuntio vobis
10. Sonata III La Bulgarina, op. 18,3
11. Sonata La Pezzola, op. 8,3
12. Dulcis amor
Mauro Borgioni, bariton. Paolo Perrone, viool. Seicento Stravagante (David Brutti, zink; Nicola Lamon, klavecimbel, orgel)
(cd: “Maurizio Cazzati – Motets & Sonatas” – Pan Classics PC 10446, 2023)
aanvulling:
Maurizio Cazzati
13. Sonata VI La Giralda, op. 18,6
(cd: zie 9-12)
afbeelding: cover CD Vecchi
