Vandaag twee recent verschenen opnamen met muziek voor de Passietijd. Het zijn de cd’s “La Morte vinta sul Calvario” van Les Traversées Baroques olv. Étienne Meyer, en “In Parasceve – Responsories for Good Friday” van Officium Ensemble en Real Câmara olv. Enrico Onofri.
De eerste CD is gewijd aan een sepolcro, een kort oratorium dat op Goede Vrijdag geënsceneerd werd uitgevoerd aan het keizerlijke hof in Wenen. Die traditie bestond in de tweede helft van de 17e eeuw en het begin van de 18e eeuw. La Morte vinta sul Calvario – de dood overwonnen op Golgota – van Marc’antonio Ziani is één van de laatste van dit genre en werd uitgevoerd op Goede Vrijdag 1706.
Niet het lijden van Jezus staat hier centraal: het gaat om een verbaal gevecht tussen de Duivel (Il Demonio) en de Dood (La Morte) aan de ene kant en het Geloof (La Fede) en de geest van Adam (L’anima d’Adamo) aan de andere kant. Daar tussen in staat de Menselijke Natuur (La Natura Umana), die zich afvraagt of hij, nu Jezus dood is, voor eeuwig verloren is. De eerste twee verheugen zich over de dood van hun aartsvijand, maar de andere twee bezweren de Menselijke Natuur dat Jezus’ dood voor hem redding betekent en kondigen zijn opstanding aan. Het slotkoor spreekt de hoop uit dat de Dood begraven zal worden in het graf waarin eens Jezus lag.
Marc’antonio Ziani (1653-1715)
Uit: La Morte vinta sul Calvario:
1. Ouverture
2. slot:
– Recitativo (La Fede, Il Demonio): Ne sol, per trar
– Aria (Il Demonio): Cosi fa splendor
– Recitativo (La Fede): Per raddoppiare
– Aria (La Fede): D’un’ infelice
– Recitativo (La Natura Umana): Me fortunata
– Aria (La Natura Umana): Io languia
– Recitativo (L’anima d’Adamo, La Natura Umana): Godi pur
– Aria (L’anima d’Adamo): Pria che due volte
– Coro: Sorga, e d’entro all’Urna istessa
Capucine Keller (L’anima d’Adamo), Dagmar Šašková (La Fede), sopraan. Maximiliano Baños (La Morte), altus. Vincent Bouchot (La Natura Umana), tenor. Yannis François (Il Demonio), bas. Les Traversées Baroques olv. Étienne Meyer
(cd: “La Morte vinta sul Calvario” – Accent ACC 24402, 2024)
Op de tweede CD staat muziek van een Portugese componist uit de tweede helft van de 18e eeuw. Portugese muziek uit die tijd is niet erg bekend en weinig mensen zullen van José Joaquim dos Santos hebben gehoord. Hij speelde een belangrijke rol in het Portugese muziekleven, onder andere door zijn werk voor het Patriarchaal Seminarie en later het Koninklijk Seminarie. Van hem nam Enrico Onofri met solisten, een koor en een klein instrumentaal ensemble, bestaande uit twee altviolen, cello, fagot en contrabas, de negen Responsoria voor Goede Vrijdag op.
José Joaquim dos Santos (1747-1801)
3. Responsorium I: Omnes amici mei
4. Responsorium II: Velum templi scissum est
5. Responsorium III: Vinea mea electa
6. Responsorium V: Tenebrae factae sunt
Raquel Alão, sopraan. Rita Filipe, alt. Rodrigo Carreto, tenor. Hugo Oliveira, bas. Officium Ensemble, Real Câmara olv. Enrico Onofri
(cd: “In Parasceve – Responsories for Good Friday” – Passacaille PAS 1155, 2025)
aanvulling:
Padre Davide da Bergamo (1791-1863)
7. Elevazione in A
Jos Van Immerseel, orgel
(cd: “Organa Antiqua Italica – Lombardia” – KK CD 8905, 1988)
Afbeelding: cover Ziani, La Morte vinta sul Calvario
