Afrikaanse mineralen.
Toen de eigenaar van de kopermijn van Mangura in Zimbabwe in de jaren zeventig een set nieuwe instrumenten kocht en muzikanten zocht om de arbeiders te vermaken, keerde de Zambiaanse trompettist Daram Karanga net terug van een tour met The O.K Success in Mali om zijn vader, die als veiligheidsbeambte voor de mijn werkte, in Mangura te bezoeken. Nadat hij de Malawinese gitarist Elisha Josam en Zimbabwaanse zanger Thomas Mapfumo optrommelde en zij overdag werk vonden bij een lokale kippenren, werd The Hallelujah Chicken Run Band geboren, die je hierboven op de foto ziet. In 2001 verlieten de Ethiopische Joodse vluchtelingen Yayehe Smon en zijn vader Mehari Israël en keerden terug naar de etnische staat Amhara in Ethiopië, waar zij datzelfde jaar muziek gemaakt in de stad en aan de kust opnamen. Eveneens opgenomen in een kuststadje, maar dan in Baraawe in Somalië, is de muziek op het album ‘Jamiila: Songs from a Somali City’. Yankuba Saho is een beroemd traditionele Mandinka griot, maar zelf geeft deze muzikant de voorkeur aan de term ‘jáli’, die de kora – een snaarinstrument gemaakt van een grote kalebas – bespeelt en liederen zingt om zijn beschermheren aan te prijzen en hen te entertainen bij huwelijken en doopsfeesten. Mali’s grootste diva Oumou Sangare noemt zichzelf ‘Sangare kono’ of ‘Sangare de zangvogel’. Jezelf een zangvogel noemen is het privilege van muzikanten die komen van de zuidelijke regio bekend als Wassoulou. Ook Sali Sidibé is één van de meest populaire Wassoulou zangeressen uit Mali en zal samen met de grootmoeder van de raï, de populaire Algerijnse zangeres Cheikha Rimitti schitteren in deze Afrikaanse aflevering van Wereldmineralen. De stationschef van Bamako realiseerde zich dat zijn beschermheren amusement nodig hadden, nadat zakenlui de stad binnenstroomden na het omverwerpen van Modibo Keita, de eerste socialistische president van Mali, en spoorde in 1969 de trompettist en saxofonist Tidiani Koné aan om een band op te richten, die in de tuin van het hotel ging optreden en natuurlijk de naam Rail Band kreeg. De bloeiende jaren voor Guineese muziek waren ongetwijfeld de late jaren zestig en zeventig, toen het culturele beleid van Sekou Toure en zijn totalitaire regime moderne en traditionele muzikale groepen sponsorde, zoals de Horoya band. ‘Tsapika’ is gegroeid van dansmuziek dat alleen op de ‘kabosy’ – een gitaar gevormd als een kist – gespeeld werd bij alle feestelijke gelegenheden in het arme rurale zuiden van Madagascar, tot ruige pop gemaakt op de elektrische gitaar in de kuststadjes en mijnkampen. Voor de uitgebreide achtergrondinformatie ga je naar de Zwerfstenen site.
Speellijst:
CD Jamiila: Songs from a Somali City 1987, Original Music OMCD 007
1. Yaabint – Amin Xaaji Cusmaan & Nuur Maxamed “Curuba”
CD Sleeping in the Market: Ethiopian Music & Sounds from Amhara 2005, Latitude o 04 o
2. Bale Ageru – Habetamo
CD Le World… Raï 2001, Suave 6942 008
3. Jablia – Rimitti
CD Yankuba Saho & The National Ensemble of The Gambia 1995, InRespect IR 29522
4. Jola Practicing – Yankuba Saho & The National Ensemble of The Gambia
CS Wale Gnouma Don, Kabako Soundi KBK910
5. Wale Gnovma Don – Sali Sidibe
CD Oumou 2003, World Circuit WCD067
6. Ah Ndiya – Oumou Sangare
CD Mansa 2008, Stern’s Music STCD 3039-40
7. Mansa (Mory Kanté) – Rail Band
CD Paya-Paya, Coast to Coast CTC-2990431
8. Paya-paya – Horoya Band
CS Madagascar – Various Tsapika Crazy! Lo-Fi High Energy, onbekend
9. Samonina – Tsodrano
CD Yankuba Saho & The National Ensemble of The Gambia 1995, InRespect IR 29522,
10. Jola Practicing – Yankuba Saho & The National Ensemble of The Gambia
