Wie was Poldowski?
Régine Wieniawski, Irène Wieniawska, Irene Regina Wieniawski of Wieniawska, Lady Dean Paul, Lady Irene Dean Paul, Lady Irene Poldowski Paul, (Madame) Poldowski, Poldowsky or Poldowska. Irène Wieniawska , geboren op 16 mei 1879 in Brussel, dochter van violist Henryk Wieniawski.
Irène, die in 1879 werd geboren, enkele maanden voor de dood van haar vader die in 1880 stierf, was het jongste kind en de enige van de kinderen die de muzikale traditie van haar vader voortzette. Ze studeerde piano en compositie bij Francois-Auguste Gevaert en later in Parijs bij Vincent d’Indy en Andre Gedalge. Al vroeg schreef ze haar eerste liederen, vooral op Franse teksten maar ook op Engelse, de taal van haar moeder.
Het gezin Wieniawski verhuisde in 1896, na het overlijden van vader, naar Londen . Niet zo heel vreemd want de moeder was van Engelse afkomst en ze hadden veel familie in Londen. Irène studeerde verder bij componist en dirigent Percy Pitt en pianist Michael Hambourg.
Het was de beroemde sopraan Nelly Melba die Irène in contact bracht met een afstammeling uit een adellijke familie , Sir Aubrey Edward Henry Dean Paul, 5th Baronet. In 1901 trouwde ze met deze Sir die, onder de naam Edward Ramsey, soms liedrecitals gaf. Irène , nu dus Lady Dean Paul , begeleide hem vaak en ze nam ook de Britse nationaliteit aan maar bleef werken publiceren als “Irène Wieniawska” Ze kregen drie kinderen. De vroege dood van Lady Dean Paul’s oudste zoon greep haar erg aan en leidde uiteindelijk tot het uiteenvallen van haar huwelijk. Het inspireerde wel tot drie werken, de liederen ‘Soir’ en ‘Berceuse d’Armorique’, en het viool-piano stuk ‘Berceuse pour l’enfant mourant’, waarna ze het pseudoniem Poldowski aannam. Wat bracht haar ertoe deze naam te gebruiken? Het blijft gissen : Een combinatie van vooroordelen tegen vrouwelijke componisten, haar verlangen om een individuele professionele identiteit te laten gelden en een wens om haar Poolse afkomst te erkennen, hebben zeker bijgedragen aan haar beslissing om een mannelijke pseudoniem te gebruiken.
De bekendste tenor van dat moment in Engeland was Gervase Elwes, hij had Poldowski lang geleden nog in Brussel ontmoet en hij introduceerde haar in 1912 op het Engelse concertpodium met een aantal liederen die ze eerder had geschreven op teksten van Paul Verlaine. Ze verhuisde later dat jaar naar Brussel nadat koningin Elizabeth van België de wens had uitgesproken om haar te horen. Ze blijft veel heen en weer reizen , componeren en concerten geven in Parijs, Brussel en Londen.
Poldowski verliet man en kinderen en trok in 1919 naar Amerika om geld te verdienen. Ze ontmoette Noel Coward en kwam via hem in contact met een kleurrijke groep vrij levende grillige artiesten, vooral vrouwen. Met Cécile Sartoris ging Poldowski optreden bij rijke Amerikanen. Sartoris declameert met een tragische stem Franse gedichten en Poldowski zingt met hese stem haar eigen liederen op teksten van Verlaine.
Die 22 liederen die ze schreef op Verlaine teksten worden regelmatig uitgevoerd. Ze beheerste de Franse taal perfect, geboren in Brussel, maar door haar leven in Londen en Amerika waren er ook muzikale invloeden uit de Engels sprekende landen. Na een serie optredens met Cécile Sartoris schreef een recensent in The New York Times dat haar muziek het product was van een bijzonder charmant talent, vol kleur en sfeer en ver verwijderd van de alledaagsheid. Maar , schreef hij verder, “als zangeres blinkt ze niet uit; het is de stem van een componist die niet aardig is naar de luisteraars. Samenvattend concludeerde hij dat het toch een beetje jammer was dat de liederen niet werden gezongen door een zanger met een stem en het vermogen om trouw te blijven aan de toonhoogte. Maar daar was weer de Britse tenor Gervase Elwes die haar destijds in Londen had geholpen, met hem gaf ze een serie succesvolle concerten maar helaas moest het vervolg van het tournee worden afgelast omdat Elwes in Boston omkwam bij een treinongeluk.
In 1922 keerde Poldowski terug naar Londen Daar speelde ze haar nieuwe suite voor piano getiteld The Caledonian Market. Een concert bestaande uit haar werken werd gegeven in 1925 in het Hyde Park Hotel. De opera-sopraan Miriam Licette begeleid door Frederick Kiddle zong een lied tijdens een Proms-concert in 1927. Ze opende ondertussen een modieuze haute couture-boetiek waar ze verschillende creaties maakte voor de Britse koninklijke familie. Tijdens een rondreis door Spanje in 1925 kreeg ze een diamanten armband cadeau van de koning en koningin van Spanje. De laatste jaren van haar leven was ze vaak ziek en na een longontsteking werd haar rechter long verwijderd. Ze stierf aan een hartaanval op 28 januari 1932 in Londen, 52 jaar oud .
