Welkom bij de Concertzender, een grenzeloos muziekpodium voor avontuurlijke muziekliefhebbers; Lester Youn en Count Basie halen het beste in elkaar naar boven.
De tenorsaxofonist Lester Young is al 27 als hij voor het eerst van zijn leven een platenstudio studio betreedt, om in Chicago (november 1936) twee instrumentale nummers vast te leggen —Shoe Shine Boy en Lady, Be Good— en twee stukken met de zanger Jimmy Rushing: Evenin’ en Boogie Woogie. Deze twee 78-toeren platen slaan in als een bom: de ritmesectie paart een grote mate van elastische beweeglijkheid aan een onverbiddelijke meeslepende swing terwijl Lester Young met zijn robuuste maar gevarieerde toonvorming en een roekeloze maar tegelijkertijd elegante en zelfverzekerde manier van fraseren onmiddellijk de contouren van een gigant aanneemt. Om met de jazz-analyticus Loren Schoenberg te spreken: “keep in mind as you listen to these four selections that nothing like them had ever been heard before.”
Het kwintet, dat Lester Young naar nationale roem lanceert, is door de bandleider/pianist Count Basie uit de manschappen van zijn big band gerequireerd: Carl Smith (trompet), Lester Young (tenorsax), Count Basie (piano), Walter Page (bas) en Jo Jones (drums); Count Basie heeft zojuist een exclusief contract met de machtige platenmaatschappij Decca afgesloten, en omdat dit kwintet niet voldoet aan de bepalingen van het contract, wordt er naar een kunstgreep gezocht, waaraan de drummer en de trompettist graag hun medewerking verlenen: Jones-Smith, Inc. is de naam van dit gelegenheidskwintet.
Van de trompettist Carl Smith zullen we na zijn betrokkenheid bij dit grandioze kwintet niet veel meer horen, sterker nog: Count Basie zal hem weldra ontslaan en in zijn plaats de New Yorkse trompettist Bobby Moore aantrekken. Eigenlijk was het de bedoeling dat Buck Clayton mee zou spelen bij het platendebuut van Lester Young, maar aangezien hij plotseling te kampen had met een gespleten lip
had Count Basie dit klusje toevertrouwd aan Carl Smith.
Dankzij de onnadrukkelijke, weergaloze swing van de ritmesectie en de uitbundige tot volle wasdom gekomen stijl van Lester Young staat dit platendebuut te boek als een van de meest sensationele momenten in de geschiedenis van de jazz-registratie. Bij giganten als Coleman Hawkins en John Coltrane konden de jazzliefhebbers tussen 1924 en 1939 (Hawkins) en tussen 1955 en 1962 (Coltrane) de barensweeën van een nieuwe stijl meebeleven via een verslaglegging op tal van 78- en 33-toeren platen, terwijl de compleet uitgebalanceerde stijl van Lester Young als een donderslag bij heldere hemel in 1936 aan de jazzgemeenschap wordt geopenbaard, via twee Vocalion schijfjes.
Lester Young —geboren op 27 augustus 1909 in Woodville, Mississippi— groeit op in een gezin dat de kost verdient met amusememts- en dansmuziek. Vader Willis Handy Young is van veel muzikale markten thuis en bekwaamt zijn drie kinderen (Lester, Lee en Irma) in het noten lezen en akkoordenkennis en zorgt er voor dat zij op meerdere instrumenten uit de voeten kunnen. De gezinsleden vormen uiteindelijk rond 1920 een familie-orkestje dat aan de kost komt op kermissen, carnavals, bruiloften en dansfeesten. Nadat Lester onder meer de viool, de trompet en het slagwerk onder de knie heeft gekregen wordt, op zijn dertiende, de altsax voorlopig zijn favoriete instrument. Na vele aanvaringen met zijn vader —Lester heeft het noten lezen nog steeds niet onder de knie en heeft een broertje dood aan stiptheid en discipline— verlaat Lester aan het eind van 1927 het familie-orkest, om in 1928 op tournee te gaan met Art Bronson’s Bostonians. Hoewel de altsax in deze periode zijn hoofdinstrument is, schijnt hij ook regelmatig de sopraan-, de C-melody, de tenor- en de baritonsax bespeeld te hebben. Na tal van omzwervingen belandt hij uiteindelijk als tenorsaxofonist in Walter Page’s Blue Devils. Na het uiteenvallen van de Blue Devils, halverwege 1933, strijkt Lester Young in Kansas City neer.
IN KANSAS CITY BLOEIT JAZZ ALS NOOIT TEVOREN, DANKZIJ DROOGLEGGING
Kansas City is dan al een aantal jaren een wide open city, die zich van de depressie en de drooglegging niets aantrekt en waar het nachtleven sinds het aantreden (in 1925) van de machtige politicus Tom Pendergast bloeit als nooit tevoren. Pendergast is Chairman van de Jackson County Democratic Party en gedraagt zich bij het verlenen van bouw-opdrachten, het uitdelen van baantjes, het interpreteren van wet- en regelgeving, het bevoordelen van gunstelingen en familieleden als een Romeinse keizer.
Alle bouw-activiteiten in Jackson County zijn aangewezen op de aanlevering van cement, waarvan de productie exclusief in handen is van de cement-fabriek van de familie Pendergast. Zo zijn alle horecagelegenheden in Jackson County verplicht om hun alcoholische versnaperingen af te nemen van de dranken groothandel van de familie Pendergast.
De hoofdstad van Jackson County, Kansas City, kon zo uitgroeien tot een stad die nooit slaapt waardoor het de kroegen, de restaurants, de danspaleizen, goktenten, bordelen en tal van after hours-gelegenheden enorm voor de wind is gegaan. Ter verhoging van de feestvreugde waren er geen sluitingstijden. De enige man aan wie dat uitbundige uitgaansleven niet was besteed was Tom Pendergast zelf, de aanstichter van al dit fraais ging iedere avond om negen uur naar bed.
Een veelzeggend citaat uit het in 2005 gepubliceerde boek Kansas City Jazz van Frank Driggs en Chuck Haddix: “During the 1920s and 1930s, musicians from across the country flocked to Kansas City, drawn by the easy ambience and plentiful jobs in the dance halls and nightclubs sprinkled liberally between 12th and 18th Streets. Arriving in 1929, pianist Mary Lou Williams found Kansas City to be a “heavenly” place, with “music everywhere in the Negro section of town, and fifty or more cabarets rocking on 12th and 18th Streets…. Most of the night spots were run by politicians and hoodlums, and the town was wide open for drinking, gambling and pretty much every form of vice. Naturally, work was plentiful for musicians.”
Zelfs in het land van de onbeperkte mogelijkheden kon dit niet goed blijven gaan: in 1939 werd Pendergast gearresteerd, en vervolgens veroordeeld wegens belasting-ontduiking. Sindsdien gaan de luiken in Kansas City en Jackson County na zonsondergang weer dicht. En was het gedaan met de gigantische werkgelegenheid voor jazzmuzikanten. Maar de Kansas City-stijl was zo rond 1940 tot volle wasdom gekomen, en doet tot op de dag van vandaag nog steeds zijn heilzame invloed gelden.
SPEELLIJST
*Jones—Smith, Incorporated
Carl Smith—trompet, Lester Young—tenorsax, Count Basie—piano, Walter Page—contrabas, Jo Jones—drums
Chicago, 9 november 1936, oorspronkelijk uitgebracht op het Vocalion-label, supervised by John Hammond
# 1. Shoe Shine Boy (S.Cahn-S.Chaplin) 2:59
# 2. Shoe Shine Boy (alternate take) 2:50
# 3. Lady, Be Good (G. & I.Gershwin) 3:06
# 4. Lady, Be Good (alternate take) 3:03
**Kansas City Seven
Buck Clayton—trompet, arrangeur, Dicky Wells—trombone, Lester Young—tenorsax, Count Basie—piano, Freddie Green—gitaar, Rodney Richardson—contrabas, Jo Jones—drums
NYC, 22 maart 1944, oorspronkelijk uitgebracht op het Keynote-label, supervised by Harry Lim
# 5. After Theatre Jump (Dicky Wells) 4:45
# 6. After Theatre Jump (alternate take) 4:50
# 7. Six Cats And A Prince (Buck Clayton) 5:15
# 8. Six Cats And A Prince (alternate take) 5:19
# 9. Six Cats And A Prince (incomplete) 4:11
# 10. Lester Leaps Again (Buck Clayton) 4:27 (N.B.: zonder Clayton en Wells)
# 11. Destination K.C. (Buck Clayton) 3:52
# 12. Destination K.C. (alternate take) 4:52
***Teddy Wilson and his Orchestra
Buck Clayton—trompet, Buster Bailey—klarinet, Lester Young—tenorsax, Teddy Wilson—piano, Freddie Green—gitaar, Walter Page—contrabas, Jo Jones—drums
NYC, 1 juni 1937, oorspronkelijk opgenomen door het Brunswick-label, supervised by John Hammond
# 13. I’ve Found A New Baby (J.Palmer-S.Williams) 2:39
# 14. I’ve Found A New Baby (alternate take) 2:39
