vr 21 mrt, 18:00 uur
Klankbron 111 The Music of the Senufo
De Senufo leven in West Afrika, in de landen Ivoorkust, Ghana, Burkina Faso en Mali. Zij zijn onderverdeeld in een aantal groepen die in de verschillende regio’s leven.
Balafoon
We beginnen met een balafoon opname van de Kalibele Senufo uit Nafoun in Ivoorkust. De balafoon is een xylofoon van gestemde houten planken met kalebassen als klankversterkers die bovendien nog voorzien zijn van spinnenwebben of mirlitons die meeklinken bij elke aanslag van de plank erboven. Het is een opname speciaal gemaakt werd voor het etnomusicologisch onderzoek van Till Förster en is gepubliceerd door het Museum voor Volkenkunde in Berlijn op de dubbel LP Musik der Senufo.
We gaan nu verder met nog 3 tracks van deze LP. Eerst een track ter ere van een oudere balafoon speler en als afsluiting van een dansavond. De balafoon is een belangrijk instrument voor de Senufo en speelt niet alleen een rol bij dansmuziek maar ook bij rituelen en begrafenissen. Het wordt gevolgd door een track die gespeeld werd tijdens het afsluitfeest van een inwijdingsritueel waarin ook 2 balafoons een belangrijke rol spelen. Als laatste track van dit eerste deel hoort u een meisjeslied van 2 zangeressen over een jeugdvriend.
Begrafenissen
We gaan in het tweede deel van de Klankbron verder met de LP Senufo Fodonon funeral music. Het is een LP met muziek die hoort bij begrafenissen. Het zijn opnames van Michel de Lannoy die werkzaam was bij muziekwetenschap aan de universiteit van Tours. De LP is uitgegeven door Le Chant du Monde in opdracht van het Franse wetenschappelijk instituut CNRS, het Musée de L’Homme en het Museum van de Geschiedenis van de Natuur in Parijs. U hoort 4 tracks van deze LP. Het begint met een lied van een begrafenis van een vrouw waarin het vrouwen drum orkest van de vrouwen bond speelt. De teksten zijn geïnspireerd door de gebeurtenis en het leven van de dode zonder enige consideratie met de mannen. Het wordt gevolgd door een fluit en drum orkest dat een dank brengt aan de dignitarissen van het district waarin de overleden vrouw geleefd heeft. Dan komt een orkest van zo’n 15 eensnarige harpen met een basachtige klank en twee ratels die spelen bij de begrafenis van een muzikant. Daarna komt een lied van de Mandinka jagers. De Mandinka zijn de buren van de Senufo in Noord Ivoorkust. Zij spelen voor een begrafenis van een collega Senufo jager op een harpluit met begeleiding van 2 metalen schrapers.
Music of the Senufo
Het wordt gevolgd door 4 tracks van de LP The Music of the Senufo met opnames van Hugo Zemp van het Musée de l’Homme. De LP is uitgegeven door Bärenreiter Musicaphon als deel van de Unesco collectie onder redactie van Paul Collaer. Het gaat om de tracks “Fluitorkest van de Chief”. Gevolgd door de track “Percussieninstrumenten van de vrouwen” met een waterdrum, een vijzel en stamper en een kalebas ratel. Daarna komt nog een trompet orkest en als laatste van dit tweede deel een lied met begeleiding van ijzeren raspen en een harpluit die niet gespeeld wordt maar alleen aangeslagen wordt op de kalebas geluidsversterker.
Senufo in Ghana en Burkina Faso
In het derde en laatste deel van deze klankbron hoort u muziek van de Senufo uit Ghana en Burkina Faso. Eerst een optreden van het Kete orkest van het Kralongo Koninklijk Paleis. Het is een deel van een filmopname gemaakt door Ann Stahl in Ahenkro in Ghana bij de Nafana Senufo. Het is een van de 7 films die te zien zijn over deze regio bij de Universiteit van Victoria in Canada.
Het wordt gevolgd door een YouTube opname van een Karaboro Senufo orkest uit Burkino Faso opgenomen door een plaatsgenoot van de muzikanten.
01 Demonstration eines Liedes für ethnographische Zwecke 0’59
LP Musik der Senufo
Museum Collection MC 4, C 2
recorded by Till Förster 26-09-1984
at Kalibele-Senufo, Nafoun, Ivory Coast
02 Ehrung eines alten Xylophonspielers 9’53
LP Musik der Senufo
Noukpélé Musikensemble aus Nafoun
4 balafons, 1 big and 1 small kettledrum
Museum Collection MC 4, B 2
recorded by Till Förster 08-09-1984
at Kalibele-Senufo, Nafoun, Ivory Coast
03 Abschlussfeier der Initianden 12’26
Mitglieder des Poro-Bundes aus Mimiri
2 balaphons, 2 long flutes, 1 goblet drum, 2 hourglassdrums,
2 dancers with bells, 1 dancer with a whip, and dancers
with clocks and hand clapping
LP Musik der Senufo
Museum Collection MC 4, D 1 B
recorded by Till Förster 17-05-1985
at Gbatobele-Senufo, Mirimiri, Ivory Coast
04 Mädchengesänge für den Jugendfreund 7’26
Songou Yéo, Nambougouba Tuo – vocals
LP Musik der Senufo
Museum Collection MC 4, A 1
recorded by Till Förster 29-08-1984
at Kalibele-Senufo, Nafoun, Ivory Coast
05 Songs of insult of the women’s Pono 1’49
Lataha Cepono orchestra
Ivory Coast, Senufo Fodonon funeral music
Le Chant du Monde LDX 74 838 CM 637, A 2
recorded by Michel de Lannoy 1976, 1981/1982
Lataha, Ivory Coast
Women’s funeral
06 Whistle and Drum Orchestra 1’55
Fefegele orchestra of the Soro clan
3 fefegele whistles, 1 jèmberi goblet drum,
1 kongono double headed drum
Ivory Coast, Senufo Fodonon funeral music
Le Chant du Monde LDX 74 838 CM 637, A 4b
recorded by Michel de Lannoy 1976, 1981/1982
Lataha, Ivory Coast
Day after the women’s funeral as attribute to the
dignitaries of the district of the deceased woman
07 Orchestra of singers and single-string harps 4’17
Bolonyè orchestra
15 single string harp players and singers, 2 large calabash rattles
The harp is played by beating the calabash sound box with their
left hand covered with metal rings and the instrument has metal
jingles on the top which are shaken with each movement.
Ivory Coast, Senufo Fodonon funeral music
Le Chant du Monde LDX 74 838 CM 637, B 1
recorded by Michel de Lannoy 1976, 1981/1982
Lataha, Ivory Coast
musician man’s funeral
08 Music of The Mandinka Hunters 3’48
1 six string harp and singer, a number of tubular metal scrapers
Ivory Coast, Senufo Fodonon funeral music
Le Chant du Monde LDX 74 838 CM 637, B 4
recorded by Michel de Lannoy 1976, 1981/1982
Lataha, Ivory Coast
Played by Mandinka hunters for a deceased Senufo fodonon hunter
09 Flute ensemble of the chief 1’50
2 mana cross-flutes, 2 tama hourglass drums
The Music of the Senufo
Bärenreiter Musicaphon BM 30 L 2308, A 4
recorded by Hugo Zemp 1965
Napiéoléougou, Ivory Coast
Nafara Senufo
10 Percussion instruments of the women 2’59
The Music of the Senufo
Bärenreiter Musicaphon BM 30 L 2308, A 6
recorded by Hugo Zemp 1965
Sityenyrikaha, Ivory Coast
Nafara Senufo
11 Trumpet orchestra 3’01
5 cross-blown trumpets, 1 one-skinned drum with both hands,
1 two skinned barrel drum with stick with right hand and one
iron bell struck with metal rings on the fingers of his left hand
The Music of the Senufo
Bärenreiter Musicaphon BM 30 L 2308, A 7
recorded by Hugo Zemp 1965
Navonongohaka, Ivory Coast
Nafara Senufo
12 Song with iron rasps 2’19
Singer with kori, six string harp-lute but he does not pluck it
only strikes the resonator, 2 singers with iron rasps
The Music of the Senufo
Bärenreiter Musicaphon BM 30 L 2308, A 7
recorded by Hugo Zemp 1965
Dyégon, Ivory Coast
Kofolo Senufo
13 Kete Performance 2’11
Kralongo Royal Palace Kete orchestra
4 players of long flutes and brass rattles, 2 drummers and a man
playing an iron bell
https://exhibits.library.uvic.ca/spotlight/iaff/catalog/17-19215
recorded Ann B. Stahl
Banda Cultural Centre, Ahenkro, Ghana 28 June, 2019
The Nafana Senufo Kete tradition taken over from the Kulango people
and indirectly from the Akan Ashanti people.
There are a number of video’s on the Nafana Senufo of Ghana which can be seen at the
University of Victoria Libraries in Canada
14 Djiguiya du Burkina Faso 5’38
2 Balaphones, 2 kettle drums, 1 hourglass drum, 1 iron bell,
https://www.youtube.com/watch?v=dRQ7tj0RJW4
recorded Diquiya Kargiguéla