za 13 april 2024, 18:00 uur – Vocale Jazz.
Sarah Vaughan. Geen gewoon Amerikaans meisje. Als tiener trad ze op als zangeres en pianiste in de Piccadilly Club in haar woonplaats Newark (New Jersey). Op haar achttiende deed ze mee aan een amateur contest in het New-Yorkse Apollo Theater. Ze zong Body and Soul – niet het makkelijkste liedje – en won. Dat leverde haar een engagement op in het Apollo Theater, én een baan bij het orkest van Earl Hines.
“Sassy” kon álles met haar stem. Ze beschikte over een bereik van drie octaven, een rijk gevuld palet aan klankkleuren, lenigheid en precisie in grote intervallen, en zette die kwaliteiten in vanuit een perfect gevoel voor de expressieve mogelijkheden van de tekst. In het opkomende bebop idioom – met de bijbehorende harmonische complexiteiten – bewoog ze zich, ook improviserend, als een vis in het water.
In dit uur maar liefst 15 stukken – hieronder een selectie. Details in de Gids.
- I’ll Wait and Pray. In 1944 maakte ze haar plaatdebuut met de band van Billy Eckstine. In dat orkest een keur aan bebop grootheden die haar inspireerden, onder wie Charlie Parker, Dizzy Gillespie, Art Blakey, Dexter Gordon en Lucky Thompson.
- Night in Tunisia, de bekende compositie van Dizzy Gillespie met de “oriëntaalse” sfeer, verwierf al snel de standard status. Voor de vocale versie van Sarah Vaughan & Her All-Stars (1944) brengt Gillespie enkele grondige wijzigingen aan. De syncopische intro van de bas blijft achterwege, het tempo gaat flink omlaag en de titel is nu Interlude. Gillespie komt in het bescheiden arrangement even flink naar voren met een karakteristieke solo van acht maten.
- Haar eigen favoriete album was Sarah Vaughan (with Clifford Brown) uit 1955. De plaat is eveneens hoog gewaardeerd door critici. You’re Not the Kind is een wat minder bekende compositie. Pianist is Jimmy Jones, die Vaughan gedurende zo’n acht jaren begeleidde. Let op zijn melodische solowerk achter de zang. De instrumentale solo’s – waaronder een zwakke fluitsolo van Herbie Mann – krijgen van hem een wat minder expressieve achtergrond.
- Later in haar carrière ging Vaughan ook de Braziliaanse kant op. I Love Brazil stamt uit 1978. Qua zang minder jazzy. Groot orkest , met aan de piano Antônio Carlos Jobim.
- De standard I didn’t Know What Time It Was – ontelbaar zijn de covers – staat op het album Crazy and Mixed Up uit 1982. Het zou haar laatste album worden met een kleine bezetting: piano, gitaar, bas en drums.
- Brazilian Romance uit 1987, geproduceerd door Sérgio Mendes, is Vaughans laatste album. Nogal smooth, met veel elektra, background vocals en strijkers. Mooi sonoor klinkt Vaughans lage register in Obsession. Met een fraaie fluitsolo van Hubert Laws.
Vocale Jazz – Ineke Heijliger
