za 9 nov 2024, 18:00 uur – Vocale Jazz.
Niet alleen het genre, vocale jazz, verbindt alle stukken in dit programma. Ook het jaar van publicatie hebben ze gemeen: 2024. Nieuwe Oogst!
U hoort muziek van Norma Winstone, Alexis Cole, April Varner, Samara Joy, Anna Serierse, Jazzmeia Horn, én Michael Mayo. Op deze 32-jarige Amerikaan, Michael Mayo, zoomen wij in.
Mayo (foto) groeide op in een professioneel muzikaal gezin. Zijn vader speelde sax bij Earth, Wind & Fire – moeder was achtergrondzangeres bij Diana Ross, Beyoncé en Whitney Houston. Hij studeerde aan het Thelonious Monk Institute, waar hij les kreeg van Herbie Hancock en Wayne Shorter.
Zijn elastische stem heeft een meer dan gemiddeld bereik. Zijn stemmogelijkheden overschrijden grenzen. Alles ten bate van creatieve expressiviteit.
Na Bones, uit 2021, is Fly zijn tweede album. Opvallend is zijn keuze voor standards. Hij blaast bekende composities een geheel nieuw leven in. De arrangementen hebben een eigen signatuur. Hij stapelt lagen op elkaar, waarbij hij zelf soms de baslijn in walking bass vorm voor zijn rekening neemt. Dat stapelen kan flink aandikken.
I Didn’t Know What Time It Was is een song uit 1939, gecomponeerd door Richard Rodgers. Deze standard kent honderden versies. Mayo begint met een minimale, 3-lagige textuur: hij zingt de melodie mét tekst, en begeleidt zichzelf met een vocale baslijn. Finger snapping op de de 2e en 4e tel is de derde laag. In de volgende chorus improviseert hij tekstloos in een hoog register, meerstemmige vocale lijnen voegen zich harmonisch en kleurend in. De complexiteit neemt daarna geleidelijk toe tot het einde. Dit alles duurt niet langer dan 2’20”.
In Speak No Evil, een compositie van Wayne Shorter, gebruikt Mayo met keyboard, basgitaar en drums een breder klankenpalet. Hij zingt geheel tekstloos, in een hoog register. En ook hier wijkt hij flink af van Shorters origineel. Ritmisch/metrische verhoudingen zijn ingewikkelder. Halverwege gaat het tempo omlaag, gebeurt er niet veel meer, wat de spanningscurve niet ten goede komt. Met twee minuten is het een stukje van zeer korte duur.
Van de standard Four is het auteurschap omstreden. Miles Davis wordt algemeen beschouwd als de componist, maar volgens saxofonist Eddie “Cleanhead” Vinson is het stuk van hém. (Zo zijn er nog wel een paar composities die volgens de ‘echte’ makers onterecht door Davis zijn geclaimd.)
Het thema wordt, mét tekst, rechttoe rechtaan door Mayo gezongen. Maar bas en keyboard gaan er lekker dwars tegenin. Als we – even voor het gemak – uit gaan van een vierkwartsmaat, klinken hun accenten zó: 1 2 3 4| 1 2 3 4| 1 2 3 4| 1…, om de drie tellen. Daarna voegt een regelmatige hand clapping in, op elke 3e tel van de vierkwartsmaat. De tweede chorus is een scat improvisatie. De derde is voor de bassist. Daarna sluit Mayo af met het thema. Dat thema wordt 100%, noot voor noot, gerespecteerd. De vingerafdruk zit ook hier in het arrangement.
Voor het volledige programma, zie de Gids.
Vocale Jazz – Ineke Heijliger
